Ben je freelance journalist? Dan nodig ik je graag uit voor de nieuwjaarsborrel van de FreeLancers Associatie (FLA) op donderdag 28 januari in VondelCS. Speciale gast die avond is Teun Gautier, voormalig directeur van De Groene Amsterdammer en nog altijd media-ondernemer. Hij zal een verhaal houden over de toekomst van de journalistiek en de belangrijke rol daarin van freelancers.
Het mediajaar 2015 zit erop. Het was een rumoerig jaar, met een sombere boventoon. Op zich logisch, want veel traditionele mediabedrijven worstelen meer dan tevoren met de disruptie van de markt. Tegelijk staan er innovatieve startups op die wel eenvoudig hun weg vinden. Waar leidt dat de mediawereld naartoe?
Voorspellen is lastig, vooral waar het de toekomst betreft. Of valt dat wel mee? Als ik mijn terugblik op het vorige mediajaar teruglees, stuit ik op ontwikkelingen die toen al in gang waren gezet, maar pas in 2015 tot effect hebben geleid. Dit bewijst ook dat de reactie van bedrijven op nieuwe trends uiterst stroperig is. Je hebt immers een bedrijf niet zomaar even gekocht en gereorganiseerd. Toch gaat er veel veranderen.
Nieuwssite ThePostOnline moet fors bezuinigen. De tweekoppige hoofdredactie, bestaande uit het recalcitrante duo Bert Brussen en Bas Paternotte, kan per 1 juli alle andere (freelance) columnisten en redacteuren niet meer betalen. Door een wrange samenloop van omstandigheden viel deze onheilstijding afgelopen vrijdag samen met een eigen medewerkersborrel in De Balie, waar de hoofdredactie en geldschieter Vereniging Veronica het glas hieven met diezelfde freelancers. MarketingTribune was aanwezig bij deze bizarre borrel.
‘En dan te bedenken dat al deze mensen net te horen hebben gekregen dat TPO ze niet meer gaat betalen.’ Mediawetenschapper Pieter Bakker nipt enigszins verbaasd van zijn biertje, want de sfeer op het terras van debatcentrum De Balie is allerminst bedrukt. Het lijkt wel alsof deze lang geleden aangekondigde borrel uiteindelijk fungeert als uitlaatklep. Drinken om te vergeten?
Wist je dat 70 procent van de kranten en tijdschriften wordt volgeschreven door freelance journalisten? Als freelancer ben je dus onmisbaar, maar zo word je vaak niet behandeld. Tarieven gaan omlaag en met je auteursrechten wordt gerommeld. De afgelopen jaren ontmoette ik mensen die zich daarvoor actief inzetten, via de FreeLancers Associatie, kortweg FLA. Dat sprak me aan. Nu het FLA-bestuur enkele leden zag vertrekken, raakte ik daarover in gesprek. In goed gesprek. En zo kon het gebeuren dat ik afgelopen zaterdag, 6 juni 2015, werd gekozen tot bestuurslid van FLA, samen met twee andere nieuwkomers: Petra Wolthuis en Janneke Juffermans.
Is it a bird, is it a plane? Dinsdag lanceerde Persgroep Nederland heel feestelijk een nieuw digitaal concept: PAPER Magazine. Het is een beetje Blendle, het is een beetje De Correspondent, maar toch ook weer anders. De sfeer zat er goed in bij de lancering in de Amsterdamse hipster-bar Baut Zuid, maar stiekem was iedereen natuurlijk bloednerveus: gaan we hiermee eindelijk écht geld verdienen met online journalistiek?
De overheid zou regionale omroepen meer de ruimte moeten geven om publiek-private samenwerkingen aan te gaan. Tegenwerking op dit vlak belemmert het succes en de innovatie van de regionale pers, zeker in deze tijd dat de lokale pers onder druk staat. Dit is een van de conclusies die wij als bestuur van de thema-afdeling D66 Media hebben opgeschreven in onze rapportage voor de D66-fracties in Den Haag en in de regio. Deze rapportage is een weerslag van het regionale mediadebat dat we afgelopen maand organiseerden. Speciale service: het verslag kun je hier downloaden.
Het gaat slecht met de journalistieke arbeidsmarkt, zo bevestigen recente cijfers van UWV en Kamer van Koophandel. Er zijn steeds meer werkzoekende journalisten en tegelijk neemt verrassend genoeg ook het aantal freelancers af. Valt het tij nog te keren? Jazeker, voor de nieuwste lichting journalistieke ondernemers liggen er zeker nog volop kansen. Het NK Kioskverkoop wordt een eerste testcase.
Overweeg jij om journalist te worden? Denk daar nog maar even goed over na. Het is een publiek geheim dat het slecht gaat met de werkgelegenheid in de mediasector, maar recente cijfers maken dat beeld niet bepaald rooskleuriger. Neem nou deze grafiek van het UWV. Het aantal werkzoekende journalisten is in de eerste helft van 2014 verder opgelopen, naar 2.475 bij het UWV ingeschreven vakgenoten in juni 2014. Dat is 9% meer dan in december (toen de teller op 2.270 werkzoekende journalisten stond) en zelfs 18% meer dan vorige zomer. Dat zijn geen hoopgevende statistieken.
Dames en heren journalisten, u slaapt. U mist of negeert de belangrijkste trend van dit decennium, maar voelt zich daar eigenlijk best tevreden over. Massaal schrijft u op dat Time Magazine de consument heeft verkozen tot Person of the Year 2006, maar tegelijkertijd schampert u dat user-generated content van te onbeduidend niveau is om iets aan uw vakwerk toe te voegen. U vergist zich. En daarom zullen velen van u de komende jaren hun baan verliezen. Gelukkig is er één remedie: u moet gaan bloggen. Niet alleen die ene internetfreak op de redactie, maar u allemaal. Anders bent u de eerste die eruit vliegt.