Het gaat slecht met de journalistieke arbeidsmarkt, zo bevestigen recente cijfers van UWV en Kamer van Koophandel. Er zijn steeds meer werkzoekende journalisten en tegelijk neemt verrassend genoeg ook het aantal freelancers af. Valt het tij nog te keren? Jazeker, voor de nieuwste lichting journalistieke ondernemers liggen er zeker nog volop kansen. Het NK Kioskverkoop wordt een eerste testcase.

Overweeg jij om journalist te worden? Denk daar nog maar even goed over na. Het is een publiek geheim dat het slecht gaat met de werkgelegenheid in de mediasector, maar recente cijfers maken dat beeld niet bepaald rooskleuriger. Neem nou deze grafiek van het UWV. Het aantal werkzoekende journalisten is in de eerste helft van 2014 verder opgelopen, naar 2.475 bij het UWV ingeschreven vakgenoten in juni 2014. Dat is 9% meer dan in december (toen de teller op 2.270 werkzoekende journalisten stond) en zelfs 18% meer dan vorige zomer. Dat zijn geen hoopgevende statistieken.

Meer werkzoekende journalisten

Gemiddeld kwamen er het afgelopen half jaar per maand 34 werkloze journalisten bij, met een piek in januari: toen meldden 116 journalisten zich voor een uitkering. Het aantal persmensen dat zich bij het UWV heeft ingeschreven als werkzoekende stijgt al gestaag sinds het begin van de economische crisis in 2008. De afgelopen zes jaar vond er een verdubbeling plaats. De stijging was het grootst (70%) tussen augustus 2012 en september 2013. Van de 15.000 journalisten die Nederland telt (volgens UvA-cijfers), staat nu 16,5% bij het UWV ingeschreven als werkzoekend. Beduidend meer dan het percentage voor de gehele arbeidsmarkt.

Maar ook… minder freelancers

Gezien de reorganisaties bij grote mediaconcerns als Sanoma, de Publieke Omroep, Wegener, Reed Elsevier en Telegraaf Media Groep zou je verwachten dat velen bij gebrek aan beschikbare banen zouden kiezen voor een bestaan als freelancer. Gek genoeg valt dat tegen. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt namelijk dat het aantal journalisten met een KvK-inschrijving is gedaald. Eind juli telde het handelsregister 5.340 freelancers, bijna 9% minder dan een jaar eerder.

Deze daling is opmerkelijk omdat het aantal freelancers de afgelopen jaren alleen maar opliep. In juli 2011 stonden 4.458 zelfstandige journalisten ingeschreven bij het handelsregister, in januari 2012 was dat aantal inmiddels gegroeid naar 4.712. In juli 2013 telde de KvK een piek van 5.851 freelance journalisten, redacteur en tekstschrijvers.

Nieuwe verdienmodellen

Meer werklozen dus en minder zelfstandigen op de journalistieke markt. Zouden gedesillusioneerde vakgenoten hun heil elders zijn gaan zoeken? Voor een ondernemer geldt hoe dan ook dat hij (of zij) zich moet aanpassen aan veranderingen in de markt. Dat de werkrelaties flexibeler worden is een feit, maar hoe ga je daar als freelancer zelf flexibel mee om?

Die flexibiliteit zit mogelijk ook in je verdienmodel. Diverse freelancers zijn hun artikelen online tegen betaling gaan aanbieden, op websites als Myjour en eLinea. Ook Blendle verkoopt losse artikelen, maar daar strijken freelancers niets van op – er is louter een deal met de uitgever van het doorgeplaatste medium. De vraag is natuurlijk of deze artikelhandel voor eenpitters zoden aan de dijk zet.

Natuurlijk zijn er succesvolle voorbeelden. Zo schijnen de 99woorden-columns van Jan Dijkgraaf het enorm goed te doen bij Myjour. De Correspondent maakte zelfs concrete cijfers bekend van haar succesauteur Rutger Bregman, van wie ze een boek gaan uitgeven: alle stukken van Bregman samen (maar dan natuurlijk vooral dat enorm populaire artikel over een basisinkomen voor iedereen, dat zelfs werd vertaald door The Washington Post) waren goed voor 1,3 miljoen lezers. Eén komma drie miljoen. Wow.

Reken je echter niet rijk, zo blijkt uit een grappige column van Martine de Vente, bestuurslid van de Freelancers Associatie (FLA). Zij kreeg de cijfers van haar stukken op Blendle te zien (ter informatie, want ze krijgt er zoals gezegd niet voor betaald) en zag haar populaire Parool-rubrieken Ouder & Kind en De Huishoudpot nooit hoger scoren dan negen (!) lezers. Au.

NK Kioskverkoop voor Journalisten

Nieuwe verdienmodellen zijn leuk, maar ze garanderen je geen substantiële extra inkomstenbron. Daar waar je traditioneel je artikel pitcht bij redacties, moet je het in de nieuwe economie zelf actief pitchen bij lezers. Daar hebben hebben ThePostOnline en VillaMedia nu een leuke wedstrijd van gemaakt: het NK Kioskverkoop voor Journalisten. Stuur een uniek journalistiek artikel in en breng dat vervolgens via Blendle, eLinea en MyJour zo succesvol mogelijk aan de man. Alle deelnemers ontvangen de netto opbrengst van hun verhaal, de winnaar krijgt dat zelfs dubbel uitbetaald – én een eigen kanaal op TPO Magazine waar hij door kan gaan met het vermarkten van zijn schrijfsels.

Wat een verfrissend initiatief. De mediawereld wordt vaak aversie tegen vernieuwing verweten, maar deze actie schudt vast veel sceptici wakker. Onder het motto: als je het echt zo veel beter denkt te weten, ga het dan maar lekker zelf doen. Zonder marketing geen sales, en dus ook geen succesvolle journalistiek – zo werkt content achter een betaalmuur. Het NK Kioskverkoop gaat ons kennis laten maken met de nieuwste lichting journalistieke ondernemers.

Jeroen Mirck is journalistiek ondernemer in Amsterdam. Hij schrijft voor o.a. MarketingTribune en De Nieuwe Reporter.

Tags: Blendle, crisis, De Correspondent, eLinea, FLA, freelancers, Jan Dijkgraaf, Journalistiek, KvK, Martine de Vente, Myjour, NK Kiosk, ondernemerschap, Rutger Bregman, TPO Magazine, UWV, verdienmodel, Villamedia, werkzoekenden, zelfstandigen

This entry was posted on Thursday, August 7th, 2014 at 14:28 and is filed under Business, Journalistiek, Marketing. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.