Die Jan Peter Balkenende. In deze wellicht laatste maanden van zijn politieke loopbaan hield hij gisteren een gloedvol betoog over social media. In de Hofstadlezing zei de demissionaire premier:

“Die trend van betrokkenheid buiten de gevestigde kanalen om wordt alleen nog maar sterker door de opkomst van de netwerksamenleving – de digitalisering van onze maatschappij. Ik geloof dat we die ontwikkeling moeilijk kunnen overschatten. Mensen vinden elkaar niet alleen op de grote sociale netwerken als Hyves, Facebook en Linkedin. Ze vinden elkaar ook in allerlei gespecialiseerde internetgemeenschappen: als liefhebbers van hetzelfde automerk, als jonge ouder, als werkzoekende, als slachtoffer van DSB, als technisch professional of in welke rol dan ook. […] In de netwerksamenleving van de toekomst [zijn] eindeloos veel mogelijkheden om kennis te delen, ervaringen uit te wisselen, een mening te hebben en als groep samen ergens voor te gaan staan. En bij het benutten van die mogelijkheden staan we pas aan het begin, daar ben ik van overtuigd.”

Volgens de Volkskrant gaat Balkenende met deze woorden “recht tegen koningin Beatrix in, die in haar kersttoespraak nog beweerde dat sociale netwerken het maatschappelijke leven verarmen”. U herinnert het zich vast nog. Onze vorstin zei op eerste kerstdag letterlijk:

“De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen, maar ze blijven op veilige afstand, schuilgaand achter hun schermen. We kunnen nu spreken zonder tevoorschijn te komen, zonder zelf gezien te worden, anoniem. Domweg grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand afgerekend.“

Zijn premier en koningin het oneens? Wat social media betreft wel, ja. Spreekt Beatrix dan niet altijd met de mond van het kabinet, zult u zich afvragen? Nee, op eerste kerstdag wijkt ze daar traditiegetrouw van af. Toch getuigt de uitspraak van Balkenende wel degelijk van voortschrijdend inzicht. Onze premier mag dan al jaren een Hyves-account hebben, hij tikte collega-minister Maxime Verhagen vorig jaar nog wel publiekelijk op de vingers vanwege diens getwitter. Het is pure winst dat de premier nu officieel belijdt dat social media een belangrijk middel zijn om te communiceren met de burger. Wie weet stopt Balkenende’s opvolger een vergelijkbaar verhaal in de eerstvolgende Troonrede van Beatrix. Of is het in september al tijd voor Willem 2.0?

De kersttoespraak van koningin Beatrix biedt zelden echt visionaire standpunten, maar dit jaar verraste de vorstin haar volk met kritiek op internet, en dan met name de rol van twitteraars en reaguurders.

(more…)