Journalistiek leer je in de praktijk, zeggen ze. En dat is zo. Toch heb ik ook veel geleerd van de praktijkdocenten aan de Academie voor Journalistiek in Tilburg. Vakmensen die zelf echt met hun poten in de klei hadden gestaan. Kees Haak was één van hen. Een man met een heldere, praktische kijk op het vak. Na de college’s dronk hij vaak gezellig een biertje mee in Café Bet Kolen, pal tegenover het Fontys-gebouw. Kees was ziek en schreef daar een boek over. Afgelopen vrijdag is hij overleden. Dank voor alles, Kees!

(De titel van deze blogpost heb ik geleend van Clement Tonnaer, die als docent vele jaren samenwerkte met Kees en die ervaring mooi heeft verwerkt in een eigen In Memoriam.)

Vandaag ben ik precies zeven jaar zelfstandig journalist. Freelancer volgens de een, zzp’er volgens de ander. Niet alleen de tijd vliegt, maar ook de steeds sterkere meningen over zelfstandigen zonder personeel. Daar werd zeven jaar geleden niet moeilijk over gedaan. In tijden van crisis was het een prima alternatief, zeker voor degenen met een gouden pennetje.

(more…)

Wat voor werk doe je zoal? Dat vroeg iemand me laatst. Als freelance journalist begin je dan doorgaans je belangrijkste opdrachtgevers op te sommen. Dan noem ik MarketingTribune en Emerce, of de klus eerder dit jaar voor stichting Thuiswinkel. Van bepaald schrijfwerk gaat de schoorsteen niet roken, maar dat wil niet zeggen dat het onbelangrijk is. Zo schrijf ik al meer dan twintig jaar voor Stripschrift over het beeldverhaal (een zwaar onderschatte kunstvorm) en was ik deze zomer even een heel weekend krantenjournalist. Niet voor Het Parool of NRC Handelsblad, maar als vrijwilliger voor de campingkrant van de Buurtcamping, een initiatief in zeven stadsparken in Amsterdam en Utrecht. Klein bier, denk je nu wellicht. Toch zijn juist dit soort klussen de meest pure vorm van journalistiek: ongedwongen in gesprek gaan met mensen en hun verhalen vertellen.

Wil je de campingkrant in groot formaat lezen, klik dan hier. 

“Jullie zijn allemaal HOEREN!” Freelance journalisten wakkerschudden, dat was vrijdag prima besteed aan Eric Smit, de financieel journalist die via het platform Follow The Money de bancaire sector genadeloos onder vuur neemt. Met zeker honderd vakgenoten was ik aanwezig op het symposium ‘De onmisbare freelancer’, waarmee journalistencollectief Bureau Wibaut zijn vijfjarig bestaan vierde. Een inspirerende dag waar je als zelfstandig journalist meerdere scherpe spiegels kreeg voorgehouden. Bovendien won de beste freelance productie van het jaar een nieuwe prijs: de Gouden Freelancer.

(more…)

De Persgroep heeft zijn freelancers afgelopen week overvallen met een brief waarin nieuwe Algemene Voorwaarden worden aangekondigd. De belangenorganisaties NVJ en de FreeLancers Associatie (FLA) zijn niet te spreken over de timing (de Algemene Voorwaarden gaan in op maandag 1 juni 2015) en al helemaal niet over de inhoud ervan. Niet alleen koopt de Persgroep onbeperkt hergebruik af tegen een beperkte vaste vergoeding. De nieuwe voorwaarden conflicteren bovendien met bestaande Lira-afspraken en het nieuwe wetsvoorstel Auteurscontractenrecht dat nu bij de Eerste Kamer ligt.

(more…)

Gisteren ontving de Arabische blogger Raif Badawi zijn eerste vijftig zweepslagen van wat er uiteindelijk duizend moeten worden. Ik probeer het me voor te stellen. Vlak na het middaggebed werd hij publiekelijk gemarteld tegenover de Al-Jafali-moskee in Jeddah, Saoedi-Arabië. Net als veel anderen steun ik Raif via Amnesty International, al heeft dat zijn marteling niet kunnen voorkomen.

Ik probeer me ook voor te stellen wat de laatste gedachten waren van de tien medewerkers van satirisch weekblad Charlie Hebdo, die woensdag samen met twee agenten op beestachtige wijze werden geliquideerd door twee stromannen van Al-Qaida. Sterven omdat je gebruik maakt van je recht op vrije meningsuiting… Het is bizar, maar helaas van alle tijden. Ook de onze.

(more…)

Dagblad Trouw is in opspraak geraakt door een redacteur die artikelen in de krant verzonnen zou hebben. De medewerker vertrekt bij Trouw, dat bovendien een commissie van externe deskundigen instelt om diens publicaties te onderzoeken. Ondertussen ligt de krant zelf onder vuur vanwege de wijze waarop dit nieuws naar buiten is gebracht.

‘Pijnlijk, een krant die bij fraude communiceert als een universiteit of ministerie’, zo reageert een collega-journalist op Twitter. De mededeling in de ochtendkrant van vanmorgen was inderdaad uitermate vaag en formeel opgesteld. Bovendien werd de naam van de vertrokken redacteur niet genoemd, waardoor lezers niet wisten aan welke berichtgeving uit de krant zij zouden moeten gaan twijfelen.

(more…)

Dit artikel schrijf ik op het gevaar af dat ik hiermee mijn eigen werk als webredacteur vakkundig om zeep help. Het internationale persbureau Associated Press start namelijk met een revolutie op het gebied van contentproductie: voortaan zullen algemene artikelen over de kwartaal- en jaarcijfers van Amerikaanse bedrijven geautomatiseerd worden geschreven. Door robots, zeg maar. AP gebruikt daarbij de technologie van het bedrijf Automated Insights. 

Geautomatiseerde artikelen? Ja, je leest het goed. Het rechttoe-rechtaan werk kan prima door computers worden gedaan, is de gedachte. Tegen website Poynter zegt AP-manager Lou Ferrara dat het aantal artikelen van zijn persdienst door deze automatisering exponentieel kan groeien: van 300 handgeschreven stukken per kwartaal naar maar liefst 4.400 artikelen. Dat verschil is inderdaad enorm.

(more…)

Voor MarketingTribune.nl hou ik sinds september dagelijks het laatste medianieuws bij. Sinds oktober bak ik daar wekelijks een top-6 van met de meest markante nieuwsfeiten van de afgelopen week. Wat doe je dan in week 52, als het jaar er bijna op zit en iedereen aan de kalkoen of straks de champagne zit? Dan maak je een compacte ranglijst met de winnaars van het jaar. Wie waren op hun vakgebied de allerbesten van 2013? 

1. Journalist van het jaar: Rob Wijnberg (De Correspondent)
2. Marketeer of the Year: Roel Welsing (Triodos)
3. Communicatievrouw 2013: Marjolijn Meynen (Rijksmuseum)
4. Tijdschrift van het jaar: LINDA (Sanoma)
5. Beste reclamebureau: Etcetera (Bolletje, Hi, Independer en méér)
6. Beste commercial: Olli (Blijdorp, Feyenoord, ASR, John Doe)

Waar winnaars zijn, heb je ook verliezers. De meesten kennen we niet, willen we niet meer kennen of gaan we razendsnel vergeten. Toch zijn er ook grote marktpartijen die dit jaar met veel kabaal onderuit gingen. Voor hen wacht in 2014 herstel en een nieuwe uitdaging. Denk aan de mediabedrijven die moest reorganiseren: TMG (dat Hyves ophief) en WPG (dat boegbeeld Opzij wil verkopen), maar de grootste verliezer van 2013 is toch echt Sanoma. De reorganisatie in Nederland was van ongekende proporties. Inmiddels snoeit Sanoma ook in België en Tsjechië, dus is het einde nog niet in zicht. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het publieke geruzie met John de Mol over SBS. Hopelijk brengt het komende jaar een ommekeer voor de uitgeefwereld. Veel succes iedereen in 2014!

Voor MarketingTribune.nl hou ik dagelijks het laatste medianieuws bij. Aangezien niet iedereen de tijd heeft om alles te lezen, vat ik de mediaweek hier even kort samen. Dit zijn de zes meest spraakmakende berichten van week 49.

1. Nieuwe Triodos-commercial: na ‘klein’ volgt ‘groei’
2. John de Mol wil SBS uitkopen, Sanoma weigert
3. WPP’s GreyPossible koopt Media Republic
4. Kobe vs. Messi: The Selfie Shootout
5. Weg bij Sanoma: Sandra Dol (Vrouwen) en Bram van der Leij (Sport)
6. Fusie AvroTros goedgekeurd, Ed Nijpels voorzitter RvT

En dan was er nog het onderzoek wat al die journalisten die ontslagen worden nu gaan doen. Afkomstig uit Australië, maar het is vast enigszins representatief. Welnu, 19% gaat de PR in, 17% stapt over naar digitale media en 13% wordt zzp’er. O ja, en 18% lukt het om bij die ‘oude’ media te blijven werken. Kortom: meer concurrentie dan ooit voor deze crossmediale journalistieke zzp’er. Toch ga ik noest verder!

Voor meer medianieuws: www.marketingtribune.nl/media