Ben je freelance journalist? Dan nodig ik je graag uit voor de nieuwjaarsborrel van de FreeLancers Associatie (FLA) op donderdag 28 januari in VondelCS. Speciale gast die avond is Teun Gautier, voormalig directeur van De Groene Amsterdammer en nog altijd media-ondernemer. Hij zal een verhaal houden over de toekomst van de journalistiek en de belangrijke rol daarin van freelancers.
Zou je dat ook tegen de bakker zeggen? Die vraag werd afgelopen week massaal gesteld op Twitter. Niet dat er iets mis is met de bakkers van Nederland, maar wel met de relatie tussen freelancers en hun opdrachtgevers. En daar ging het om, toen zelfstandig journalist Franka Hummels maandag de hashtag #tegendebakker in de strijd gooide. Ze kreeg massale bijval en ook de media pikten de discussie gretig op.
De crux van de discussie: de onredelijke vrijheden die opdrachtgevers zichzelf permitteren in hun omgang met freelancers. Vandaar de oproep van Hummels om uitspraken te delen die opdrachtgevers wel tegen een freelancer bezigen, maar nooit ofte nimmer tegen hun lokale bakker.
Geachte Eerste Kamer,
Deze dinsdag bespreekt u de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidscontracten (DBA). Dit wetsvoorstel is terecht al meermalen uitgesteld en aangepast, want het rammelt aan alle kanten. Ook de Eerste Kamer heeft zich er kritisch over uitgelaten. Nu is het moment aangebroken om een besluit te nemen: willen we deze wet wel?
“Jullie zijn allemaal HOEREN!” Freelance journalisten wakkerschudden, dat was vrijdag prima besteed aan Eric Smit, de financieel journalist die via het platform Follow The Money de bancaire sector genadeloos onder vuur neemt. Met zeker honderd vakgenoten was ik aanwezig op het symposium ‘De onmisbare freelancer’, waarmee journalistencollectief Bureau Wibaut zijn vijfjarig bestaan vierde. Een inspirerende dag waar je als zelfstandig journalist meerdere scherpe spiegels kreeg voorgehouden. Bovendien won de beste freelance productie van het jaar een nieuwe prijs: de Gouden Freelancer.
Wist je dat 70 procent van de kranten en tijdschriften wordt volgeschreven door freelance journalisten? Als freelancer ben je dus onmisbaar, maar zo word je vaak niet behandeld. Tarieven gaan omlaag en met je auteursrechten wordt gerommeld. De afgelopen jaren ontmoette ik mensen die zich daarvoor actief inzetten, via de FreeLancers Associatie, kortweg FLA. Dat sprak me aan. Nu het FLA-bestuur enkele leden zag vertrekken, raakte ik daarover in gesprek. In goed gesprek. En zo kon het gebeuren dat ik afgelopen zaterdag, 6 juni 2015, werd gekozen tot bestuurslid van FLA, samen met twee andere nieuwkomers: Petra Wolthuis en Janneke Juffermans.
De Persgroep heeft zijn freelancers afgelopen week overvallen met een brief waarin nieuwe Algemene Voorwaarden worden aangekondigd. De belangenorganisaties NVJ en de FreeLancers Associatie (FLA) zijn niet te spreken over de timing (de Algemene Voorwaarden gaan in op maandag 1 juni 2015) en al helemaal niet over de inhoud ervan. Niet alleen koopt de Persgroep onbeperkt hergebruik af tegen een beperkte vaste vergoeding. De nieuwe voorwaarden conflicteren bovendien met bestaande Lira-afspraken en het nieuwe wetsvoorstel Auteurscontractenrecht dat nu bij de Eerste Kamer ligt.
Het gaat slecht met de journalistieke arbeidsmarkt, zo bevestigen recente cijfers van UWV en Kamer van Koophandel. Er zijn steeds meer werkzoekende journalisten en tegelijk neemt verrassend genoeg ook het aantal freelancers af. Valt het tij nog te keren? Jazeker, voor de nieuwste lichting journalistieke ondernemers liggen er zeker nog volop kansen. Het NK Kioskverkoop wordt een eerste testcase.
Overweeg jij om journalist te worden? Denk daar nog maar even goed over na. Het is een publiek geheim dat het slecht gaat met de werkgelegenheid in de mediasector, maar recente cijfers maken dat beeld niet bepaald rooskleuriger. Neem nou deze grafiek van het UWV. Het aantal werkzoekende journalisten is in de eerste helft van 2014 verder opgelopen, naar 2.475 bij het UWV ingeschreven vakgenoten in juni 2014. Dat is 9% meer dan in december (toen de teller op 2.270 werkzoekende journalisten stond) en zelfs 18% meer dan vorige zomer. Dat zijn geen hoopgevende statistieken.