De verkiezingsuitslag is bekend. Het NOS-programma Nederland Kiest liet al rond een uur of negen weten dat VVD en PvdA nek aan nek gingen met allebei 31 zetels (uiteindelijk 31-30). De PVV eindigde verrassend dichtbij als derde, met 22 zetels (later 24). Het CDA halveert bijna van 41 naar 21 zetels. Dat betekent natuurlijk het vertrek van CDA-premier Balkenende. SP (15), GroenLinks en D66 (allebei 10) zitten dicht bij elkaar in de buurt. Verlies is er voor ChristenUnie (van 6 naar 5 zetels) en Trots op Nederland, dat zelfs helemaal uit de Tweede Kamer verdwijnt. De SGP verlengt haar abonnement op twee zetels en ook de Partij voor de Dieren houdt dat zeteltal vast (al stond het bijna de hele avond op 1 zetel). Maar de grote vraag gedurende de spannende verkiezingsnacht was natuurlijk: wie wordt de grootste, Rutte of Cohen?
Update 22:57: Balkenende stapt inderdaad op als partijleider van het CDA en gaat ook niet in de Tweede Kamer zitten. Hier zijn speech.
Update 03:40: Na een lange verkiezingsnacht lijkt met 96,5% van de stemmen geteld de VVD als winnaar uit de bus te komen. Proficiat, Mark Rutte. Verder steeg de PVV nog naar 24, daalde GroenLinks van 11 naar 10 zetels en heroverde de PvdD toch nog die tweede zetel. Nu begint de moeilijkste klus: het formeren van een stabiele regering in dit politiek totaal versnipperde land op drift.
De winnaars zijn dus VVD, PVV, GroenLinks en D66. Proficiat!
“Die trend van betrokkenheid buiten de gevestigde kanalen om wordt alleen nog maar sterker door de opkomst van de netwerksamenleving – de digitalisering van onze maatschappij. Ik geloof dat we die ontwikkeling moeilijk kunnen overschatten. Mensen vinden elkaar niet alleen op de grote sociale netwerken als Hyves, Facebook en Linkedin. Ze vinden elkaar ook in allerlei gespecialiseerde internetgemeenschappen: als liefhebbers van hetzelfde automerk, als jonge ouder, als werkzoekende, als slachtoffer van DSB, als technisch professional of in welke rol dan ook. […] In de netwerksamenleving van de toekomst [zijn] eindeloos veel mogelijkheden om kennis te delen, ervaringen uit te wisselen, een mening te hebben en als groep samen ergens voor te gaan staan. En bij het benutten van die mogelijkheden staan we pas aan het begin, daar ben ik van overtuigd.”
Volgens de Volkskrant gaat Balkenende met deze woorden “recht tegen koningin Beatrix in, die in haar kersttoespraak nog beweerde dat sociale netwerken het maatschappelijke leven verarmen”. U herinnert het zich vast nog. Onze vorstin zei op eerste kerstdag letterlijk:
“De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen, maar ze blijven op veilige afstand, schuilgaand achter hun schermen. We kunnen nu spreken zonder tevoorschijn te komen, zonder zelf gezien te worden, anoniem. Domweg grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand afgerekend.“
Zijn premier en koningin het oneens? Wat social media betreft wel, ja. Spreekt Beatrix dan niet altijd met de mond van het kabinet, zult u zich afvragen? Nee, op eerste kerstdag wijkt ze daar traditiegetrouw van af. Toch getuigt de uitspraak van Balkenende wel degelijk van voortschrijdend inzicht. Onze premier mag dan al jaren een Hyves-account hebben, hij tikte collega-minister Maxime Verhagen vorig jaar nog wel publiekelijk op de vingers vanwege diens getwitter. Het is pure winst dat de premier nu officieel belijdt dat social media een belangrijk middel zijn om te communiceren met de burger. Wie weet stopt Balkenende’s opvolger een vergelijkbaar verhaal in de eerstvolgende Troonrede van Beatrix. Of is het in september al tijd voor Willem 2.0?
Wanneer is het Nederlandse volk verlost van Jan Peter Balkenende? Na de val van zijn vierde kabinet werd hij binnen een dag weer tot lijsttrekker benoemd, maar het gemor in zijn eigen achterban wordt steeds heviger. Waren het eerst de CDJA-jongeren in Maastricht en de traditiegetrouw massaal CDA stemmende boerenbevolking die zinspeelden op zijn aftreden, niet veel later tekende RTL Nieuws anonieme kritiek uit eigen kring op. Een partijprominent: “Balkenende moet zelf aanvoelen dat het klaar is.” Tegelijk werd bekend dat bijna een kwart van de CDA-stemmers Balkenende liever ziet vertrekken als lijsttrekker, aldus een peiling van Maurice de Hond in opdracht van het tv-programma Netwerk. Er is zelfs een Facebook-groep die ‘Nooit meer Balkenende!’ heet. En vandaag schrijft Peter Ingelse, vice-president van het gerechtshof te Amsterdam, in NRC dat de premier ook nog eens de kieswet misbruikt. Aanleiding: de premier zei vorige week in tv-programma Moraalridders dat hij na de komende verkiezingen alleen maar premier wil worden, anders niks.
Na drie eerdere vruchteloze pogingen is ons vannacht ontvallen: het kabinet Balkenende-IV. Geen bezoek, geen bloemen. Al zal de brekende partij prijs stellen op rode rozen. Eindelijk verlost van dit rood-christelijke vechtkabinet. Wie dacht er nu nog dat de lokale verkiezingen vooral over lokale onderwerpen zouden gaan? Rust zacht.
Vraag een politicus die slecht staat in de peilingen of hij daarvan schrikt, en hij zegt: “Het zijn maar peilingen!” Vraag een politicus die goed stond in de peilingen naar het uiteindelijk toch wat tegenvallende resultaat, en hij zegt: “Het waren maar peilingen!” Maar zodra een peilingpopulair politicus het oneens is met beleid dat hij niet kan wegstemmen, zal hij zeggen: “Er zijn heel veel burgers die dit beleid zat zijn, kijk maar naar de peilingen!” Tot zover de peilingparadox.
Webcartoonist Gregorius Nekschot is in mei 2008 opgepakt door de Amsterdamse politie omdat zijn werk beledigend zou zijn voor ‘moslims en mensen met een donkere huidskleur’. Na verhoor is hij weer vrijgelaten, maar de kans bestaat dat hij alsnog vervolgd gaat worden. Hoewel je het werk van Nekschot verre van fijnzinnig kunt noemen, is dit een zwarte dag voor de vrijheid van meningsuiting in Nederland. Als steunbetuiging publiceert Nieuwe Media een eigen recensie van Nekschots werk, verschenen een jaar na de moord op zijn vriend Theo van Gogh.
Barack Obama was mijn vriend op Twitter. Hillary Clinton ook eventjes. Spannend om beide kandidaten te volgen, dacht ik. Niet dus. Allebei hebben ze iets meer dan honderd ‘tweets’ geplaatst, die overduidelijk door een pr-manager zijn geformuleerd in saaie campagneretoriek.
