The New Forest: delen is het nieuwe hebben
Maandag daalde het Holland Festival neer in de Amsterdamse buitenwijk Overtoomse Veld. Club VLLA was de gastheer van The New Forest, een kunstproject van het Rotterdamse theatergezelschap Wunderbaum. Ditmaal geen theater, maar een seminar met ‘radicale denkers’, ‘spraakmakende wereldverbeteraars’ en ‘positieve dwarsliggers’. Pfoe, dat zijn grote woorden. Wat leverde het op? Alternatieve ideeën voor onze huidige samenleving, over transitie, zorg, economie, filosofie, sharing economies en energie. Ik doe een poging dit debat vol optimisme en innovatieve gedachten samen te vatten.
FILOSOFIE. Robin van den Akker trapte af met een betoog over metamodernisme. Vroeger, in de tijd van het modernisme, waren we utopisch optimistisch, leek de hele maatschappij maakbaar. Dat veranderde toen het postmodernisme doorbrak, dat al onze zekerheden wegsloeg, nieuwe ideeën bracht maar ook cynisme. En nu? Nu groeien we verder, waarbij we teruggrijpen op oude idealen over optimisme en collectivisme, maar dan anders en vrijer ingevuld. Voorbeelden daarvan poppen op bij de sprekers die volgen.
COMMUNITY. Juliette Santegoeds en Jeroen Boon van Oui Share bezongen de Peer-To-Peer Revolutie. Wat we hebben uitbesteed aan grote bedrijven gaan mensen weer zelf doen: koken (ThuisAfgehaald.nl), gereedschap huren (Peerby), financieren (crowdfunding) en voedsel verbouwen (stadslandbouw). Klassiek kapitalisme wordt ingewisseld voor ‘Global Commons’ of ‘Local Resilience’.
SOCIALE ZEKERHEID. Ben je zzp’er en vind je het onbetaalbaar om je tegen arbeidsongeschiktheid te verzekeren? Denk dan eens na over een Biba Schoenmaker over verzekeraars zonder ceo’s en Broodfonds. Biba Schoenmaker is mede-bedenker van dit concept. Maximaal vijftig ondernemers leggen maandelijks een bedrag in, dat wordt uitbetaald als een van de deelnemers ziek wordt. Inmiddels zijn er 38 broodfondsen. Schoenmaker verwacht dat dat er in augustus vijftig zijn. Een verzekeraar zonder ceo, zeg maar.
TECHNOLOGIE. Waar optimisme welig tiert, mag ook gelachen worden. Digitaal kunstenaar Sander Veenhof vertelt vermakelijk over de (on)mogelijkheden van augmented reality. Zijn kunstprojecten rekken de functionaliteit van diensten als Layar en Google Glass tot in het absurde op. Zo exposeerde hij stiekem virtueel in het MOMA en ontwikkelde hij een smartphone-choreografie die uitgroeide tot een wereldwijde flashmob.
ZORG. Riek Sijbring brak een lans voor Buurtzorg Nederland, oftewel voor verpleging zonder bureaucratie. Indrukwekkend was het landkaartje met plekken waar dit concept actief was: de hele kaart puilde uit. Zorg teruggebracht naar de menselijke maat, het kan!
TIJD. Geld hebben we genoeg (zelfs in deze crisis), maar waarom zijn we toch zo weinig zuinig op onze tijd? Journalist Koen Haegens (De Groene Amsterdammer) schreef het boek ‘Neem de tijd!’, over hoe te overleven in de To Go-maatschappij. Tijdsdruk is volgens hem geen individueel maar een collectief probleem. Sociale druk maakt ons altijd bereikbaar, we worden geleefd door onze smartphone. Het is tijd voor een tegenbeweging!
Ook ging het over de circulaire economie, al was spreker Sabine Oberhuber van Turntoo niet aanwezig. In feite zijn de hierboven geschetste ontwikkelingen bijna allemaal voorbeelden van die nieuwe economie, die draait om consumptie zonder bezit. Kort samengevat: delen is het nieuwe hebben. Er werden deze maandag in VLLA heel veel verfrissende ideeën gedeeld. Doordrenkt van optimisme ging iedereen huiswaarts.
Tags: metamodernisme, The New Forest, VLLA, Wunderbaum