De Ochtend: politiek op de iPad

Ons leven wordt steeds digitaler, dus ook de overheid en de politiek. Zowel op het Binnenhof als in de rest van het land stapt de volksvertegenwoording massaal over op de iPad. Dat papierloos vergaderen scheelt veel printkosten en spaart het milieu, maar in de beeldvorming van de burger heet het al gauw ‘zakkenvullerij’. Vandaar dat veel politici terughoudend zijn om met hun tijd mee te gaan.

“De iPad is zeker geen luxe dingetje, hij is praktisch en nuttig”, zei Beatrijs Lubbers, raadsgriffier van de gemeente Gouda, eerder dit jaar tegen Dagblad De Pers in reactie op de kritiek dat de raad zichzelf ‘een leuk speeltje’ gunde. Begin dit jaar stapten de gemeenteraden van Gouda en Hardenberg over op de iPad, en er volgden nog vele andere politieke gremia. Van de Eerste Kamer tot aan de lokale politiek in Nijmegen, Arnhem, Zaanstad, Oostzaan, Castricum, Kolummerland en Wijdemeren.

Ook Amsterdam moest eraan geloven. In oktober stapte de gemeenteraad over, waarbij burgemeester Eberhard van der Laan het eerste exemplaar in ontvangst nam. “Ik wacht even op de uitleg voordat ik mezelf publiekelijk voor aap zet”, zei hij met veel zelfkennis tegen AT5. Ook de verschillende deelraden stappen over, zoals die van Zuidoost. Het heikele punt is de beeldvorming: om die reden wordt de tablet-pc meestal niet als gift aan de lokale politici verstrekt.

In stadsdeel Nieuw-West ging de discussie terecht ook over het te kiezen apparaat: het moet welhaast pure luiheid zijn dat de politiek het bijna overal louter heeft over iPads, terwijl Samsung en andere aanbieders zeer vergelijkbare producten aanbieden. De lokale SP wilde liefst helemaal geen zaken doen met het ‘gesloten systeem’ van Apple. Uiteindelijk startte deze deelraad een pilot met raadsleden die zelf al een tablet bezitten. Dan kan er van zakkenvullen al helemaal geen sprake zijn.

In Amsterdam Noord beklagen CDA en SP zich over de kosten die gepaard gaan met aanschaf van iPads en netbooks voor de deelraad. Volgens deze partijen gaat deze innovatie daar dertig- tot vijftigduizend euro kosten, met ook nog eens 32.000 euro onderhoudskosten per jaar. Veel meer dus dan de bezuiniging op printkosten. In Het Parool zegt SP’er Daniël Peters:

“De deelraad vraagt mensen bezuinigingen te slikken, maar koopt voor zichzelf dure elektronische speeltjes. Dat is belachelijk. In Zuidoost wordt een substantieel deel van de fractiebudgetten gebruikt voor dit soort investeringen en in Nieuw-West kunnen deelraadsleden hun eigen laptop gebruiken.”

Het storende aan deze hele discussie is dat iedereen met zijn eigen cijfers schermt: voorstanders baseren zich op onderzoek waaruit blijkt dat digitaal werken goedkoper is dan alle printkosten, tegenstanders beweren het tegenovergestelde. Zoals altijd ligt de waarheid ongetwijfeld ergens in het midden. Daarbij zou het overigens helpen als overheden ook naar goedkopere alternatieven voor de iPad kijken.

De digitalisering van de politiek uit zich ook op andere fronten: zo besloot diezelfde deelraad van Nieuw-West tijdens een zeer verdeelde stemming om uit bezuinigingsoverwegingen het aloude notuleren van vergaderingen af te schaffen. Dat betekent dat burgers hun informatie over besluitvorming alleen nog maar online kunnen vinden. Is dat een goede ontwikkeling? Een rondje langs enkele overheidssites in Amsterdam leert alvast dat de doorzoekbaarheid vaak te wensen overlaat.

Ondertussen twitteren, facebooken en bloggen lokale politici zich een ongeluk, in de hoop daarmee de kloof met de burger te dichten. Het is de vraag in hoeverre de iPads in de raadzaal daar ook een bijdrage aan zullen leveren, nog afgezien van de nieuwe (technische) problemen die al de kop opsteken. Daarbij komt dat de digitale overheid nog altijd weinig succesvol is. Zo beklaagde de ombudsman zich erover dat overheden de mailtjes van burgers slechts beantwoorden en staat de aanval van hackers op DigiNotar nog scherp in ons geheugen gegrift.

Met iPad of niet: wordt het nog wat met die digitale overheid?

Beluister mijn internetrubriek op RTV-NH via het radio-archief.

Foto: Sander Stolspoel, via Flickr

Dit artikel verscheen ook op Joop.nl en Amsterdam Centraal.

Tags: , , , , ,

5 Responses to “De Ochtend: politiek op de iPad”

  1. Arnoud Says:

    Ik heb een Asus Transformer. Die lijkt me toch iets geschikter dan een iPad, want er zit een toetsenbord bij. En kan de iPad eigenlijk wel dat YouTubefilmpje hierboven afspelen? ;-)

  2. Jeroen Mirck Says:

    @Arnoud: YouTube-filmpjes kijken gaat perfect op de iPad. Stukken lezen werkt ook goed, waarbij NotuBiz dus blijkbaar een app levert die het mogelijk maakt om stukken tekst te arceren of commentaar in de kantlijn te schrijven. Ik ben het wel met je eens dat een laptop met toetsenbord handiger is als je moties wilt schrijven of bijlages per mail wilt doorsturen. Bovendien zijn netbooks meestal goedkoper dan iPads.

  3. Ron Dujardin Says:

    @Arnoud en @ Jeroen,

    Ook voor een iPad is een toetsenbord beschikbaar. Ik heb een aantal mensen er mee zien werken en het ziet er goed uit. Overigens kan ik ook goed met het beeldschermtoetsenbord uit de voeten voor het maken van aantekeningen.

    We hebben in Etten-Leur (een jaar geleden) ook eerst een proef gedaan met een aantal apparaten, waarbij elke fractie verschillende apparaten kon uitproberen. Uiteindelijk is toch in ruime meerderheid gekozen voor de iPad, o.a. vanwege snelheid en, niet onbelangrijk, het bedieningsgemak in het algemeen en voor een van de collega’s die vanwege reuma ook beperkt is bijvoorbeeld in het gebruik van een pennetje, in het bijzonder. Ik teken er wel bij aan dat er nu misschien door met name de Asus een goede concurent bij is gekomen.

    We hebben ook gekeken naar de mogelijkheid van laptop of netbook, maar die vielen om twee redenen af. Allereerst zit dan iedereen achter zijn schermpje verscholen (dat werd door een aantal partijen als hinderlijk beschouwd) en belangrijker nog: de tijd dat je zonder stroom kunt doen met een laptop t.a.v een iPad. Zonder stroom loop je toch vast met de laptop bij lange vergaderingen. Extra stroomaansluitingen laten aanleggen was in ons geval, waar we in een oude kerk als raadszaal zitten, erg lastig en zeer kostbaar.

    Wat de kosten en het terugverdienen betreft: Etten-Leur bespaart ongeveer 25.000 euro per jaar aan papierkosten en de aanschaf was ongeveer ook zo groot (inclusief college en management). Daarnaast hebben we afgesproken, dat raadsleden geen beroep meer doen op de PC Privé-regeling zoals wij die kennen en de internetvergoeding.
    We werken nu al een tijdje met de iPads en het gaat prima, er is nauwelijk meer papier en we leren elkaar steeds meer over handigheidjes en goede apps. Notubiz heeft inderdaad een goed systeem, waarbij bij de nieuwe release er ook aantekeningen gemaakt kunnen worden in de stukken zonder deze eerst in een andere app te moeten openen, dat is zeker een verbetering.

    Als toegift in het kader van het nieuwe werken, werk ik ook zakelijk (coördnator Arbo, Milieu en Veiligheid) met de iPad en ik werk ook bijna geheel papierloos, ook heb ik een standaard format voor de rapportage n.a.v. een werkplekeonderzoek in docs to go zitten, waardoor ik nog efficienter te werk kan gaan. Kortom, ik ben erg blij met de ontwikkelingen, waarbij ik overigens aanteken dat het mij niet zoveel uitmaakt of het nu een iPad of een Asus of wat dan ook is. Ik vind de functionaliteiten erg belangrijk.

  4. Jeroen Mirck Says:

    Het Rotterdamse bedrijf NotuBiz introduceert de Politiek Archief-applicatie, waarmee publieke raadsinformatie van gemeenten gratis kan worden geraadpleegd, zo meldt Emerce. De Politiek Archief-app is een gratis variant van NotuBox, de dienst waarbij raadsleden van gemeenten raadsstukken via een tablet kunnen lezen, doorzoeken en voorzien van eigen aantekeningen.

    De Rotterdammers faciliteren al zo’n elf jaar het vergaderproces van gemeenteraden, waterschappen en provinciale staten. Vanaf 2008 is men zich specifiek gaan richten op papierloos vergaderen. Eerst met eReaders van iRex. Maar dat bedrijf ging failliet en de apparaten hadden beperkingen. Met de iPad kon het bedrijf zijn doelstellingen beter realiseren, bijvoorbeeld door berichten draadloos te versturen.

    NotuBiz stelt aan raadsleden een persoonlijke NotuBox ter beschikking, waarin vergaderstukken digitaal beschikbaar zijn. Al deze vergaderstukken zijn vervolgens als PDF-bestanden te raadplegen op hun eigen mobiele apparaat. De distributie van de stukken kan worden afgestemd op de rechten van de gebruiker. Op basis van het serienummer van de iPad kunnen de raadsleden specifieke documenten ontvangen. Op de iPad kunnen ook aantekeningen worden gemaakt, en sinds kort kan dat ook in de applicatie van NotuBiz zelf. Momenteel zijn er ongeveer 70 (deel)gemeenten, provincies en waterschappen die gebruik maken van NotuBox.

    Alle openbare raadsinformatie die in NotuBox staat opgeslagen, wordt dus nu in de Politiek Archief-applicatie centraal ontsloten. Ten tijde van de lancering zijn de agenda’s en vergaderstukken van zo’n 30 (deel)gemeenten, provincies en waterschappen binnen de app te bekijken.

  5. Jeroen Mirck Says:

    Interessant artikel van blogger en kenniswerker Edwin Mijnsbergen over het invoeren van iPads in verschillende Zeeuwse gemeenteraden:
    “Ondanks het feit dat ik namelijk goed denk te begrijpen waarom Nederlandse gemeenteraden massaal kiezen voor de iPad (Gemeente Súdwest-Fryslân is de enige uitzondering die ik na een eenvoudige zoekactie tegenkwam) vraag ik me toch af of er wel goed is gekeken naar alternatieve systemen. In de bibliotheek leerde ik dat automatiseringsondersteuning voor het gesloten systeem van Apple voorlopig nog uit den boze is, maar op een hoger niveau speelt die afweging blijkbaar geen enkele rol. Dat geldt blijkbaar ook niet voor het inzetten op Open Source. Daarnaast konden we in 2010, in Business case: iPad voor gemeenteraden al lezen dat er pas sprake is van bezuinigingen als men echt helemaal stopt met printen. Daar was in Middelburg (vorig jaar mei) ook nog geen sprake van. Ik ben gewoon benieuwd of dit soort overwegingen zijn meegenomen in de evaluatie en besluitvorming. Heeft iemand enig idee?”

Leave a Reply