Captain Beefheart (1941-2010)

“I don’t want to sell my music. I’d like to give it away because where I got it, you didn’t have to pay for it.”
(Captain Beefheart, 1970)

Don Van Vliet, beter bekend onder zijn muzikale alias Captain Beefheart, is ons ontvallen. De excentrieke voorman van The Magic Band overleed gisteren op 69-jarige leeftijd aan de ziekte multiple sclerose. Een muzikaal genie, die nauw samenwerkte met Frank Zappa en van grote invloed was op uiteenlopende artiesten, van dEUS tot Tom Waits. Zelfs The Beatles waren fan. Ode aan een geniale gek.

Superlatieven schieten doorgaans tekort bij overleden grootheden. Daarom maar even de (foto)blog van Harry Prenger citeren: “Een van de grote genieën van de popmuziek is niet meer. Overleden aan zoiets menselijks als de spierziekte multiple sclerose, op de leeftijd van 69. Held. Fenomeen. Schilder. Stem van schuurpapier.”

Rock ‘n’ Roll is muziek in een staat van extase. Doel is het opzwepen van het publiek door hen te overvallen met krachtige riffs die je naar adem doen snakken. Captain Beefheart & His Magic Band slaagden daarin met hoekige ritmes die nog werden versterkt door het poëtische geschreeuw van Van Vliet. Allmusic zou het debuutalbum ‘Safe As Milk’ (1967) omschrijven als “blues-rock gone slightly askew, with jagged, fractured rhythms, soulful, twisting vocals from Van Vliet, and more doo wop, soul, straight blues, and folk-rock influences than he would employ on his more avant-garde outings.”

Van Vliet was lastig om mee samen te werken. De aanwijzingen die hij zijn band gaf waren vaak even cryptisch als zijn songteksten. Meermalen was hij te gast in de populaire talkshow van David Letterman, waar hij met zijn vreemde gedrag de lachers op zijn hand kreeg. “Ya wanna be a different fish, ya gotta jump outta the school”, zei hij in 1982 tegen zijn gastheer. Een oneliner die hemzelf perfect paste.

Excentriek was ook de promotie-video die de band vervaardigde om reclame te maken voor het album ‘Lick My Decals Off, Baby’ (1970). Geen gangbare videoclip of montage van optredens, maar een vervreemdende reeks beelden, inclusief gemaskerde bandleden met keukengerei en Van Vliet die een emmer met smurrie leegkieperde over een openbare weg. Uiteindelijk zou het Museum of Modern Art (MoMa) in New York de promo opnemen in haar collectie. Ongetwijfeld tot groot genoegen van Van Vliet, die zich in de laatste decennia van zijn leven ontwikkelde tot verdienstelijk kunstschilder.

Tags: , , ,

4 Responses to “Captain Beefheart (1941-2010)”

  1. Topsy.com Says:

    Captain Beefheart (1941-2010) […] “Combining elements of free jazz, blues and rock, Captain Beefheart and His Magic Band produced what is commonly regarded by critics and fans as one of rock’s few truly original bodies of work. Don Van Vliet (aka Captain Beefheart) retired from the music industry after 1982’s Ice Cream For Crow album to concentrate on his primary love – paint.”

  2. Marco Kalnenek Says:

    Beefheart is, samen met Frank Zappa, een van mijn grote muzikale helden. Ik was 15 toen ik voor het eerst Zappa’s LP “Hot Rats” hoorde. Beefheart zingt één nummer op die plaat en aangezien Zappa meteen in de smaak viel, wilde ik ook meer van Beefheart horen. Waar ik van Zappa meteen helemaal weg was, duurde dat bij Beefheart iets langer: de legendarische dubbel-lp “Trout Mask Replica” kon ik jarenlang niet in z’n geheel draaien, omdat dat gewoon te heftig was. Nu, jaren later, lukt dat wel, maar het blijft een van de meest intensieve luisterervaringen die je kunt bedenken, ook voor een doorgewinterd luisteraard als ik.

    Don, ik zal je missen.

  3. Jeroen Mirck Says:

    Het is alweer een jaar later. Wat vliegt de tijd!

    http://www.platenkasten.nl/2011/12/het-verlies-van-de-grote-don/
    http://www.marcokalnenek.nl/weblog/2011/12/captain-beefheart-een-jaar-later/

  4. Margalla Says:

    The endangered and rare Margalla leopard can be located there. […]

    Note by the webmaster: Haha, this spam comment could have been a line by Captain Beefheart. “A carrot is as close as a rabbit gets to a diamond.”

Leave a Reply