Hoe bezoekers een weblog gijzelen

Frank Miller (300)

Het bloggen lijkt steeds meer uit de hand te lopen. Vlak na elkaar deden zich drie incidenten voor die duidelijk maken dat weblogs soms kunnen bezwijken onder de negatieve galspuiterij van de eigen bezoekers.

De populaire Apple-site MacFreak besloot vorige week zelfs te stoppen naar aanleiding van aanhoudende bedreigingen aan het adres van de webmaster. Tegelijkertijd zwaaide Volkskrantblog een prominente afhaker uit: Volkskrant-columnist Bert Wagendorp stopte met bloggen vanwege de reacties van bezoekers. En alsof die twee incidenten al niet genoeg zijn, woedt er de laatste weken een fel debat tussen de beheerder en bepaalde rabiate bezoekers van Frontaal Naakt, een polemisch weblog over de multiculturele samenleving. De bij al deze voorbeelden terugkerende trend: weblogs lijken steeds vaker te worden gegijzeld door hun eigen community. Betekent dit het einde voor weblogs?

Bert Wagendorp, die zijn Volkskrant-columns doorplaatst op een eigen kanaal binnen het weblog van zijn krant, heeft het al meer dan een jaar aan de stok met kritische bezoekers. Op Radio 1 zaten we ooit eens samen in een uitzending over de voor- en nadelen van journalistieke blogs. Ook toen was Wagendorp al niet bijster positief over online lezersreacties. Afgelopen week schreef hij in zijn laatste online column over zijn blogactiviteiten: “”Ik heb het vanaf september 2005 gedaan. Meestal met plezier, ook vanwege de vaak zinnige reacties, positief of negatief. Toch stop ik ermee, omdat ik geen zin heb me nog langer vrijwillig te onderwerpen aan aanvallen in de rug, valse verdachtmakingen, op de man gespeelde vuiligheid en getreiter van halvegaren.””

MacFreak gegijzeld

Waar Wagendorp in feite slechts een individuele blogger is binnen een groter netwerk (maar wel met een zelfstandig weblog), verdwijnt er met MacFreak een zelfstandige discussiesite die maar liefst negen jaar bestond. Oprichter Leon van Schie schrijft: “”Helaas is het tegenwoordig zo dat, wanneer je onfatsoenlijk gedrag niet toestaat op je eigen website, mensen je betitelen als dictator en je door hen belachelijk gemaakt wordt, en zelfs publiekelijk gelyncht omdat je een bedreiging zou zijn voor het vrije woord. In mijn ogen nog steeds een beetje de omgekeerde wereld.””

Op Planet valt te lezen hoe MacFreak vijf jaar geleden last kreeg van ruziezoekende beheerders van collega Mac-sites. “”Het ging zelfs zover dat er een foto werd geplaatst van de huizen tegenover de school van mijn dochter. Blijkbaar om te laten weten dat zij weten waar je dochter op school gaat.”” Van Schie merkte dat de groei van MacFreak de problemen verergerden. “”Naarmate de site groeide, werd het community-gevoel minder. Toen we nog 1.500 bezoekers per dag hadden was er sprake van een kleine, hechte groep. Als er dan eens iemand wat vervelends zei, werd hij erop aangesproken en was het gauw weer goed. Maar als het zo groot wordt, is het moeilijk controle te houden. Je krijgt dan mensen op je site die vrijheid van belediging verwarren met vrijheid van meningsuiting.””

Volgens Van Schie kampen veel sites met dit probleem. “Site-eigenaren voelen zich soms gegijzeld door de eigen community. “Vorige weekend heb ik nog gesproken met collega’s van andere sites. De grootste Mac-site kiest er doelbewust voor om niet te modereren, ook niet als er mensen worden beledigd. Het bleek dat zij bang zijn voor de reacties van hun bezoekers als ze dat wel zouden doen.””

Moslimbashers

Wie zich in het multiculturele debat begeeft, weet dat het er daar heftig aan toe kan gaan. Sterker nog: het kostte Theo van Gogh zelfs zijn leven. Journalist Peter Breedveld startte na de dood van Van Gogh zijn weblog Frontaal Naakt. Een vrijplaats voor vrije meningsuiting waar ook hijzelf geen blad voor de mond nam. Maar hij wilde ook soms een tegengeluid laten horen en kreeg daarover bonje met de meest fanatieke moslimbashers in zijn bezoekerskring, waaronder Van Gogh-adept Bernadette de Wit.

Op 14 maart schreef Breedveld het blogbericht Stamgasten, waarmee de discussie met zijn bezoekers een onderwerp op zichzelf werd. Breedveld, toen:

““Ik voel me steeds minder thuis op mijn eigen Frontaal Naakt. De meerderheid van mijn bezoekers, althans, degenen die regelmatig een reactie plaatsen en mee discussiëren, is het uitsluitend te doen om moslims. Als je die maar bij de grens tegenhoudt, het land uitzet en moskeeën sluit, komt het allemaal goed in Nederland, lijkt de gedachte. Want een moslim kan niet anders dan een gevaar zijn, dat moet hij van de koran, weten de dames en heren korangeleerden. (…) Met zulke overtuigde gelijkhebbers is elke discussie zinloos. Wie het toch probeert, wordt steevast afgeserveerd als politiekcorrecte, marxistische cultuurrelativist of gewoon als NSB’er. Nuance is taboe, het gaat om de bevestiging van het eigen gelijk en om de kracht van de herhaling.””

Het Stamgasten-bericht mondde uit in inmiddels 290 reacties. Een vervolgbericht was ook alweer goed voor bijna honderd reacties. In tegenstelling tot Wagendorp en MacFreak wil Breedveld echter allerminst stoppen met zijn weblog. Ook moderatie overweegt hij niet, want dat past niet bij een website die vrijheid van meningsuiting predikt. “”Frontaal Naakt blijft een podium voor mensen met dwarse ideeën en visies en er komt geen koerswijziging. Ik was zo zachtjes aan het aanbod al aan het variëren en die lijn wordt doorgezet, dat wel. Ook het laissez faire-beleid ten aanzien van de reageerders wil ik blijven handhaven. Maar misschien moet ik vaker aan de bel trekken bij inquisitie-achtige toestanden. Iedereen, niet alleen degene met de grootste bek, moet zich hier veilig genoeg voelen om zijn mening te uiten.””

Het einde voor weblogs?

Gijzeling. Inquisitie-achtige toestanden. Foto’s van de school van je dochtertje. Het zijn de uitwassen van de uitdijende blogosfeer, waarin iedereen de gelegenheid krijgt om zijn zegje te mogen doen. Daar waar de gebruiker steeds vaker de content levert, grijpt de gebruiker blijkbaar ook steeds vaker de macht van het mediakanaal. In een open gemeenschap kun je immers gegroepeerd de webmaster overstemmen. Dat is bij MacFreak gebeurd en dreigt nu bij Frontaal Naakt. Het kan de sfeer verzieken en daarmee een weblog totaal uit de markt prijzen.

De keerzijde zijn de shockblogs, die zelf voorop gaan in de schaamteloosheid en daarmee het dubieuze publiek juist voor zich weten te winnen. Daar wordt een sfeer geschapen die kan overslaan op communities die juist op kleinschalige wijze in pais en vree over een niche-onderwerp hadden willen kletsen. Dat kan nog steeds, maar in sommige gevallen alleen nog maar achter strenge login-structuren. Of natuurlijk via strenge moderating, waarbij de rotte appels keihard worden aangepakt.

Misschien moeten we gewoon accepteren dat internet zijn onbevangenheid definitief verloren heeft. Het medium wordt volwassen. Met alle puberteitseffecten die daarbij horen. En bij sommigen gaat die puberteit helaas nooit helemaal over.

Dit artikel verscheen ook op Frontaal Naakt.

Tags: , , , , , , , ,

3 Responses to “Hoe bezoekers een weblog gijzelen”

  1. Ronald Jansen Says:

    Bovenstaand artikel lezende, zou het de schrijver als journalist zijnde sieren niet een eenzijdig verhaal van Léon van Schie zo maar te accepteren en als waarheid voor bovenstaand stuk op te voeren in de rol van slachtoffer, daar gebleken is dat een verhaal altijd twee kanten heeft. Daar ik zelf die periode bewust als bezoeker heb meegemaakt kan ik met enige zekerheid zeggen dat Léon van Schie als toenmalige eigenaar en beheerder van MacFreak jarenlang, ja, dat leest u goed, leden van zijn website MacFreak en zelfs collega eigenaren van andere websites zoals MacNed en One More Thing dat toen Mac OSX.nl heette van eigendom was van entrepeneur Adriaan Mol, schoffeerde, bedreigde en betuttelde als zijnde “jongetjes” die t.o.v. zijn website MacFreak weinig voorstelden.

    Op zijn website MacFreak en bijbehorend forum kroop Léon van Schie stelselmatig in de rol van slachtoffer (hey…dat komt bekend voor gezien de media publiciteit die hij aan zijn eigen teloorgang gaf) waarbij hij vooral het handje had een eenzijdig verhaal neer te pennen over de reden dat hij mensen verbannen had, de reden waarom hij handelde zoals hij handelde en dus wel zo stevig moest optreden. Geen weerwoord, geen “goh laat mij de mensen die zich onheus bejegend voelen eens hun zegje laten doen zodat ze mij i.i.g. niet van dictatoriaal gedrag kunnen beschuldigen, ondanks dat ik de eigenaar en beheerder ben”, nee… een eenzijdig lang epistel van de boze buitenwereld die erop uit is MacFreak de das om te doen en jaloersheid van collega website-eigenaren op het succes van MacFreak.

    Léon van Schie gebruikt vaak de leugen dat hij zelf bedreigd is. Iets dat ik kan ontkrachten omdat ik de post ken en over een topic ging over woningen en waarbij een user een plaatje poste van willekeurige “Google” huizen in Almere en waarmee vervolgens Léon van Schie mee aan de haal is gegaan in zijn verhaal als slachtoffer van trollen. Ook was daar een topic waar Léon van Schie beweerde oud-commando te zijn geweest, wat iemand op zijn forum tegensprak daar zijn naam niet in de archieven van Roosendaal voorkwam maar wel het gegeven dat hij chauffeur was geweest gedurende zijn diensttijd. Onnodig om te vertellen dat beide reacties gewist werden en de users verbannen met als reden” “stoken”… niet conform de richtlijnen van MacFreak je gedragen.”

    Klinkt als iemand die de redelijkheid zelve is? Klinkt dat als iemand die onnodig worden opgejaagd? Nee, dit klinkt duidelijk als iemand die moedwillig de alleenheerschappij wil houden in alles wat er op zijn forum wordt gezegd en wee degene die het waagt een andere toon te laten horen, die is storend en banwaardig bezig volgens de Léon van Schie-doctrine.

  2. Jeroen Mirck Says:

    Beste Ronald, ik ken Van Schie niet en heb ook geen artikel geschreven dat specifiek over hem gaat. Het onderwerp van deze analyse is het verruwde debat op internet, en dan met name weblogs en fora. Los van wie nu precies wat heeft gezegd. Desalniettemin bedankt voor de aanvulling.

  3. Léon van Schie Says:

    Beste Ronald Jansen, volgens mij – gezien jij de zaak zo goed tot in de kleinste “details” kent, de inhoud (die je overal op dezelfde manier neerplempt) en je schrijfstijl – gok ik dat je de welbekende Cigarman bent? Voor de niet-intimi uit de MacFreak tijd, dat is dé übertroll waarmee ik destijds te maken heb gehad die ook de bedreigingen geuit heeft richting wat voor mij reden was om te stoppen met MacFreak.

    Even los van een (fors) aantal feitelijke onjuistheden, verbaast het mij dat je blijft stoken. Sinds 2007 (en dat is inmiddels 11 jaar geleden) zit het je kennelijk zo hoog dat je destijds verbannen bent van MacFreak dat je het nodig vindt om na al die jaren nog steeds je ding te blijven doen door onzin te verkondigen in allerlei topics over dit onderwerp die al grofweg 10 jaar oud zijn. Geen idee wat je doel is hiermee, maar ik zou eens met een psychiater gaan praten. Misschien dat die je kan helpen met je geestelijke probleempjes, want je hebt een probleem kerel. Dat is wel duidelijk inmiddels.

    Ik zou zeggen, get over it. Ik ben doorgegaan met m’n leven en het interesseert me werkelijk geen ene bal wat je allemaal aan leugens blijft schrijven overal. Echt knul, werkelijk he-le-maal niets. Ik lach me ziek inmiddels om wat voor een onvoorstelbaar triest type je bent met overduidelijk wat psychische probleempjes.

Leave a Reply