Help, de VAR verdwijnt! Wat nu?

Wiebes-portretEen meerderheid van de Eerste Kamer steunt de ‘ZZP-wet’ van staatssecretaris Eric Wiebes, die veel impact heeft op freelance journalisten, tekstschrijvers, fotografen, illustratoren en andere makers. Daarmee vervalt de VAR per 1 mei 2016 en komen er strengere eisen voor de werkrelatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers. De FreeLancers Associatie (FLA) is ongelukkig met de uitkomst van het Kamerdebat, maar zet nu in op juridisch goed gecontroleerde modelcontracten voor freelance journalisten.

De door Wiebes voorgestelde Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) komt er dus. Dat blijkt nu de stofwolken zijn opgetrokken na het senaatsdebat van 26 januari, waarin veel partijen nog de nodige kritische vragen hadden aan de VVD-bewindsman. De stemming is pas deze week, maar behalve de coalitiepartijen PvdA en VVD lijken ook CDA, SP en PVV de nieuwe plannen te steunen.

‘Het grote probleem is dat er nog veel onduidelijk is over de Wet DBA’, meldde ik zaterdag als FLA-bestuurslid in radioprogramma BNR ZZP-Café, dat uitgebreid aandacht besteedde aan de problemen rond de nieuwe wet.

Niet alleen zzp’ers weten nog nauwelijks waar ze aan toe zijn, maar dat geldt eveneens voor opdrachtgevers. Dat leidt ertoe dat sommige bedrijven geen zzp’ers meer durven in te huren, zoals publieke omroep NTR. Prima dat PvdA-minister Asscher schijnzelfstandigheid onder een relatief kleine groep zzp’ers (met name in de bouw en de zorg) wil aanpakken, maar deze wet is als met hagel schieten op een mug. Hierdoor worden veel rechtmatige zzp’ers straks door hun opdrachtgevers richting een payroll-constructie gejaagd. Dat kan nooit de bedoeling zijn.

Wat de FreeLancers Associatie betreft moet er nu snel werk worden gemaakt van modelovereenkomsten voor freelance journalisten. Deze door de Wet DBA voorgeschreven modelcontracten zijn voor zowel opdrachtgevers als zzp’ers bedoeld als bewijs dat er geen sprake is van een dienstbetrekking. De Belastingdienst gaat het eerste jaar niet actief handhaven op arbeidsrelaties van zzp’ers, maar doet dat vanaf 1 mei 2017 wel met terugwerkende kracht. Het is dus belangrijk om mei dit jaar al over juridisch goed doortimmerde modelcontracten te beschikken.

Het eerste jaar dat de Wet DBA van kracht is, zal door de Belastingdienst ook worden gebruikt om de nieuwe richtlijnen te evalueren. De FLA roept freelance journalisten op om misverstanden en verkeerde invulling van de nieuwe wet straks te melden, zodat wij de Belastingdienst actief op de hoogte kunnen houden over wat er niet goed gaat. We willen daarmee afdwingen dat de nieuwe wet gaat werken zoals hij ook echt is bedoeld, iets waar wij nu nog onze sterke twijfels over hebben.

Jeroen Mirck is freelance journalist en FLA-bestuurslid.

Tags: , , , , , ,

2 Responses to “Help, de VAR verdwijnt! Wat nu?”

  1. Marco Raaphorst Says:

    Wat ik begrijp is dat het met name voor de werkgever grote gevolgen heeft want niet langer is de ZZP-er verantwoordelijk als er achteraf een gezagsverhouding geconstateerd wordt. Heeft wellicht wel gevolgen voor de functievereisten. Men zal misschien kritischer worden en minder makkelijk zomaar een ZZP-er even tijdelijk op een “klusje” zetten. Maar de verschoven verantwoordelijk vind ik wel een logische en positieve stap.

  2. Jeroen Mirck Says:

    Terecht punt, Marco. De gedeelde verantwoordelijkheid over de gemaakte afspraak is eerlijker, maar de uitvoering van de wet gooit helaas veel te veel drempels op. Juist daardoor worden opdrachtgevers angstig dat ze met zzp’ers toch loonheffingen binnenhalen. De richtlijnen moeten duidelijker. Helaas heeft de Eerste Kamer niet kunnen afdwingen dat dit duidelijker in de Wet DBA is vastgelegd. Daarom heb ik (en FLA) grote bezwaren, maar dus niet tegen het uitgangspunt dat beide partijen worden aangesproken als er sprake blijkt van schijnzelfstandigheid. Het is namelijk van de zotte dat die zwarte piet nu louter op het bord van de zzp’er terechtkomt, terwijl de opdrachtgever doorgaans de boosdoener is.

Leave a Reply