Sunday View: De droom van de walvis
Sommige beelden worden mooier in je hoofd naarmate de herinnering vervaagt. Het juichen van Johan Cruijff (je weet wel, met dat verband om zijn hand), de tranen van Sinéad O’Connor, de verfstrepen van Karel Appel. Mensen die me kennen weten dat ik van strips hou. Het begon met de stripjeugdbladen Robbedoes en Kuifje, later volgde het volwassener werk van artiesten als Bilal en Moebius, daarna kwamen de graphic novels: Maus, Blankets, Ghost World. Maar goed: terug naar de jaren tachtig. Uit weekblad Robbedoes is me altijd één strip bijgebleven: ‘De droom van de walvis’, getekend door Frank, geschreven door Bom. Stripmakers doen niet aan ingewikkelde lange namen. Waarom is die strip zo bijzonder?
Het is de sfeer die ‘De droom van de walvis’ (Dupuis, 1987) eruit doet springen. We maken kennis met student Ragebol, een dromer in de grote stad. Ik geloof dat het Brussel is. Er is een grote somberheid neergestreken over de stad. Overal vliegen meeuwen, alles is grauw. Ook de mensen worden grauw. Ragebol droomt ’s nachts dat er overal vissen zwemmen. Overdag op straat gaat hij ook ineens overal vissen zien. De volgende nacht is de droom donkerder en duikt er ineens een reusachtige walvis op.
De tekening zijn prachtig, ze sleuren je als het ware mee het water in. Vreemd genoeg had ik het boek nooit in mijn kast staan, dus werden de beelden in de loop van de tijd mooier, groter en overweldigender. In mijn herinnering zwommen op elke pagina vissen rond. Soms dacht ik zelf buiten ook vissen te zien zwemmen in de lucht. Dan voelde ik me zelf Ragebol. Zelden werkten striptekeningen zo indringend door in mijn dagelijks leven.
De afgelopen maanden was ik heel druk met politiek. Mijn vriendin Kinga had daar na verloop van tijd een beetje genoeg van. Als ik dan weer over lokale politiek begon te praten, zei ze: “Ik hoor walvissen!” Dat was een impliciet (of expliciet) verzoek om over te stappen op een ander onderwerp. Daarom kocht ik na de verkiezingen dit boek voor haar.
Ook zelf ging ik ‘De droom van de walvis’ natuurlijk weer lezen. De strip oogde soms anders dan in mijn herinnering, maar qua sfeer toch ook weer niet. Het gaat over liefde voor de natuur, maar ook over de ontluikende liefde tussen Ragebol en zijn geestverwant Catherine. Hoewel het een jeugdstrip is, zitten er diepere lagen in dit boek, wordt veel impliciet gezegd. De sfeer vertelt het verhaal, zoals ook een goed schilderij dat doet. Dus mocht je binnenkort eens verzeild raken in zo’n nostalgische stripwinkel, ga dan op zoek naar ‘De droom van de walvis’.
Gesproken column bij Cultuurdiner Atelier Open, 25 april 2014.
Tags: De droom van de walvis, Frank Pé, Ragebol, strip