Mediaweek (23): Raad voor Cultuur hervormt NPO
In deze week dat NRC in de etalage is gezet en Hearst het juist aandurft om vol in te zetten op de lancering van een Nederlandse Harper’s Bazaar, in deze week dat de oplagecijfers van kranten wederom dalen (uitgezonderd de digitale abonnementen), in deze week vol veranderingen presenteerde ook de Raad voor Cultuur een mediarapport dat oproept tot verandering. De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) moet volgens het adviesrapport ‘De tijd staat open’ uitgroeien tot een netwerkorganisatie die wordt opengesteld voor alle media-organisaties. Naast de publieke omroepen zelf kunnen ook andere producenten en ‘zzp’ers met creatieve ideeën’ aankloppen bij de NPO, aldus de Raad voor Cultuur.
Deze veranderingen vereisen een andere organisatiestructuur, met thematische hoofdredacteuren en omroepen die zendtijd krijgen op basis van prestaties in plaats van leden. Het zijn voorstellen die doen denken aan het advies dat de thema-afdeling D66 Media eind vorig jaar presenteerde. Ook in België is de publieke omroep VRT enkele jaren geleden een dergelijke route ingeslagen. De Raad voor Cultuur is niet over één nacht ijs gegaan: het rapport (pdf) telt maar liefst 172 pagina’s. Laten we de aanbevelingen even op een rij zetten:
- Scherper dan nu zal de publieke omroep zich moeten onderscheiden met media-inhoud die van publiek belang is;
- De publieke omroep is breed en voor iedereen, maar maakt wel duidelijke keuzes op inhoud;
- Het mediabestel wordt ook geopend voor andere partijen dan de omroepverenigingen;
- De publieke omroep programmeert voor alle platforms; naast televisie en radio ook voor nieuwe media en mobiele platforms;
- De publieke omroep heeft een gidsfunctie;
- De NPO krijgt een andere, geactualiseerde rol en organisatiestructuur;
- De omroepverenigingen richten zich meer op specifieke publieksgroepen en thema’s;
- Culturele en levensbeschouwelijke programmering is bij uitstek publiek en verdient extra waarborgen en een breed publiek bereik;
- Op regionaal niveau is een open bestel wenselijk, waarin publieke en private nieuwsorganisaties de krachten kunnen bundelen.
Staatssecretaris Sander Dekker (VVD, Media) nam het adviesrapport donderdag in ontvangst en beloofde het mee te nemen in de mediaplannen waar hij over enkele maanden mee komt. Dan wordt duidelijk wat hij er echt van vindt. Veel adviesrapporten verdwijnen immers onderin de la van politiek Den Haag. In NRC toont Hans Maarten van den Brink, directeur van het Mediafonds, zich alvast sceptisch: “Zo’n mediarapport raakt altijd zoek.”
Tal van partijen hebben direct gereageerd op de visie van de Raad voor Cultuur. NPO-voorzitter Henk Hagoort reageert positief (“Dit advies is een ondersteuning van ons huidige beleid”), terwijl Jan Slagter van Omroep MAX gemengde gevoelens ventileert: “Omroepen blijven de wortel van het bestel, maar we moeten niet tussentijds gaan morrelen aan de structuur.”
Externe partijen die wat de Raad voor Cultuur betreft meer mogelijkheden moeten krijgen om producties bij te dragen, reageren uiteraard positief. Zo zeggen de lokale omroepen verenigd in OLON dat ze staan te ‘trappelen’: “De OLON ziet in het rapport het startschot om samen met de Commissie en de partners in de regio tot een gedegen, gezamenlijke visie en aanpak te komen voor regionale mediacentra.”
Hoopgevend is de taal die de Raad voor Cultuur uitslaat. “Hilversum moet niet langer symbool staan voor bestuurlijk gedoe, maar als creatief kloppend hart”, zo klonk donderdag Inge Brakman, voorzitter van de commissie die het rapport schreef. Het Parool citeert dit weekend ook meedenker Taco Zimmerman, directeur van productiehuis Tuvalu Media: “Wij zijn niet langer afhankelijk van de omroepen of zij een programma willen presenteren aan de NPO. Het gaat erom dat de beste programma’s kunnen worden gemaakt.”
Of zoals RvC-voorzitter Joop Daalmeijer zegt: “Het is prachtig dat mensen fan zijn van House of Cards, maar het is wel Amerikaans. Ik zou graag zien dat zulke producties ook in Nederland gemaakt worden.”
De toekomst zal leren in hoeverre de politiek deze adviezen van de Raad voor Cultuur opvolgt. De lobby is inmiddels gestart, zowel door de omroepen die liever zien dat er niet al te veel verandert als door diverse externe partijen die graag een voet krijgen tussen de grote deuren van het Mediapark in Hilversum. Voor de creatieve sector zou het een gouden kans zijn als de hoge muren van het Mediapark eindelijk wordt geslecht. Nu steeds meer creatieven al dan niet genoodzaakt zzp’er worden, is het niet meer dan logisch om hen betere toegang te geven tot het grootste creatieve productiehuis van Nederland: de Publieke Omroep.
Hoe ver de Hilversumse deur openzwaait zal de nabije toekomst leren, maar dát er nu echt iets gaat veranderen lijkt toch wel zeker.
Dit artikel verscheen ook op MarketingTribune.nl.
Tags: De tijd staat open, Hilversum, MarketingTribune, medianieuws, mediaweek, NPO, Publieke Omroep, Raad voor Cultuur