De Ochtend: internet maakt ons dom

We veranderen door de ontwikkelingen op internet. Meestal is zo’n openingszin positief bedoeld, maar niet als het aan Nicholas Carr ligt. Volgens hem hebben onze hersenen namelijk flink te lijden onder de razendsnelle zapcultuur die internet is. Carr brak door in 2008 met het veel geciteerde online essay ‘Is Google making us stupid?’

Afgelopen week was Carr in Nederland, ter promotie van zijn boek over deze kwestie: ‘Het ondiepe: hoe onze hersenen omgaan met internet.’ In het kader van de uitgangspunten van dit boek zal ik de belangrijkste punten kort opsommen, met dank aan een informatief artikel op Webwereld:

  1. Vluchtigheid regeert de wereld. Carr: “We leven in een interruptierijke omgeving, altijd verbonden, interactief, snelheid en multitasking vereisend. Gedragsonderzoek toont aan dat werkers die online zijn 30 tot 40 keer per uur hun e-mail checken, terwijl ze zelf dachten dat ze dat vier tot vijf keer per uur deden. Dit gaat ten koste van de productiviteit.”
  2. Langdurig lezen lukt niet meer. Vandaar dat bloggers als ik tips geven hoe je lange teksten toch nog behapbaar kunt aanbieden op internet.
  3. Ons geheugen gaat verloren. “We doen een voortdurend beroep op het werkgeheugen, het korte termijn geheugen”, zegt Carr. “Dat vergt zo veel dat er geen gelegenheid meer is om ideeën, indrukken en informatie naar ons lange termijn geheugen over te dragen. Hoe meer taken tegelijkertijd van ons brein worden gevraagd, des te minder het in staat is informatie te evalueren.”
  4. Diep nadenken komt in de knel. “Schermmedia bouwen bij mensen nieuwe vaardigheden op met verwerking van, en handelen naar visuele informatie. Maar ze verzwakken de aandacht en het verwerven van kennis met kritisch nadenken, reflectie en indelen.”
  5. Technologie wordt ons de baas. “Niet langer zijn we de meester over de technologie, maar we zijn haar dienaar geworden. Ik zie geen weg terug.”

Onze afhankelijkheid van de techniek blijkt ook uit de dagelijkse praktijk. Zo weten we ons even geen raad als Gmail ineens al onze e-mails kwijt is. Of we raken zo betoverd door een nieuw communicatiemiddel (de iPad) dat we de oude versie al massaal op Marktplaats zetten, nog voordat de iPad 2 op de markt is. Komt het ooit nog goed met ons? Vast wel, zolang we er maar weer in slagen om weer de baas te worden van de technologie. Helaas ben je dit verhaal met een beetje pech morgen al weer vergeten.

Ons gevecht met de technologie staat vandaag centraal in mijn internetrubriek op Radio Noord-Holland, vanaf 10:10 uur in het programma De Ochtend. Later op de dag terug te luisteren via het radio-archief.

Tags: , , , , , ,

4 Responses to “De Ochtend: internet maakt ons dom”

  1. madbello Says:

    Tja! De mens zal evolueren met de middelen die het heeft, zo lang het tot onze beschikking hebben is er niets aan de hand.
    Kijk maar wat de rekenmachine met ons al heeft gedaan, dus laat staan wat de alomvattende applicaties die in op ons leven toepasbaar zijn zullen hebben.
    We gebruiken onze hersens wel voor leukere dingen dan voor vervellende exercities zo als rekenen en een boek lezen is inderdaad heel vermoeiend geworden en moeilijk vol te houden, aangezien je al in grote lijnen wel weet wat de content en vaak de clou is.

  2. Deh Haagh Says:

    Ook als systeembeheerder in het onderwijs zie ik de negatieve zijde van automatisering en multimedia op de lesomgeving.
    Docenten die letterlijk geen les meer kunnen geven zonder internet of digiboard. Redeloos verloren zonder de pdf’s online etc.
    Leerlingen die kijken in plaats van lezen, er zijn zelfs al lesmethode’s waar geen boek meer aan te pas komt…
    En dan… dan valt de stroom uit…
    Ik hou van mijn werk maar vraag me soms ernstig af of er niet overgeautomatiseerd wordt…. waarbij de wet van de remmende voorsprong gepasseerd wordt, waarbij we het nut en het doel ondergeschikt lijken te maken aan het automatiseren ansich.

  3. Dieter Vanallemeersch Says:

    Een iPad lijkt me wel ideaal, maar misschien toch even wachten op de iPad2.

  4. Rich Says:

    Er is hier een ander artikel over geschreven en misschien hebben jullie lezers hier een mening over: http://www.richnotes.moonfruit.com/critics. Maakt internet ons werkelijk dom? Lees het op de website.

    Hopelijk tot snel!

Leave a Reply