De Ochtend: hoe ontgoogle je jezelf?

Google je jezelf wel eens? Vast wel. Meestal staat je LinkedIn-profiel bovenaan (of je weblog, als je die hebt), maar er zijn ook mensen die keer op keer herinnerd worden aan een jeugdzonde, laster of een flauwe grap over hun naam. Rick Santorum bijvoorbeeld, een omstreden Republikein die graag president wil worden van de Verenigde Staten. Maar het kan ook jou overkomen. Daarom behandel ik vandaag de vraag: hoe ontgoogle je jezelf?

Allereerst Santorum. Deze Amerikaanse politicus heeft een serieus Google-probleem. Nadat hij in 2003 als senator van Pennsylvania had geroepen dat homoseksualiteit op één lijn hoort met pedofilie en seks met je hond, startte sekscolumnist Dan Savage een online actie: bedenk het foutste fictieve synoniem voor ‘santorum’. De winnende definitie werd: “The frothy mixture of lube and fecal matter that is sometimes the by-product of anal sex.” Nog altijd staat deze zoekterm hoog in Google als je Rick Santorum zoekt. Het is de vraag of de wannabe president hier ooit nog vanaf komt.

De rol van Google wordt ook in de politiek besproken. Afgelopen week hield de Eerste Kamer een bijzonder hoorzitting over privacy, met experts als Europese privacybaas Peter Hustinx, de Nederlandse privacychef Jacob Kohnstamm, Corien Prins van de WRR, Geert Munnichs van het Rathenau Instituut en Thomas Meijer en Thomas Wijsman van de Algemene Rekenkamer. Daar werd een opmerkelijk pleidooi gehouden voor vergeetrecht op internet, zo meldt Webwereld:

“Het beeld dat in de Kamer wordt geschetst is dat persoonsgegevens onvermoede zwerftochten maken over het internet, terwijl de burger er geen enkele zeggenschap meer over heeft. Dat moet veranderen, te beginnen met de data die ze vrijwillig publiceren bij sociale media. Een profiel moet je kunnen meenemen naar een ander netwerk, net zoals je je telefoonnummer kunt meenemen naar andere providers, of je moet het geheel kunnen laten wissen, zonder dat er nog een spoor van achterblijft of elders opduikt om te worden gebruikt.”

Hustinx liet in het debat weten dat deze beweging wordt aangevoerd door Viviane Reding, Europese Commissaris voor Justitie. Redings collega Neelie Kroes (die ICT in haar portefeuille heeft) vertelde hem persoonlijk dat ook zij ‘te porren is voor zo’n recht op beheer van je eigen data’. Prins (WRR) stelde in de discussie dat zo’n vergeetrecht niet beperkt mag blijven tot online profielen. De presentatie van het grote WRR-advies aan het kabinet-Rutte half maart bevat ook een onderzoek van de bekende jurist Ybo Buruma met kritiek op de grote bewaardrift inzake persoonsgegevens van vooral overheden. Webwereld concludeert:

“Het ‘eens een dief altijd een dief’ wordt de norm en dat is niet goed volgens de WRR en haar ingeschakelde onderzoekers. Veel te veel data blijven hangen en zijn later van invloed, zoals bijvoorbeeld met het Elektronisch Kinddossier dat probleemjongeren een brandmerk meegeeft waar ze, als ze niet oppassen, nooit meer vanaf komen.”

Een vergeetrecht op internet klinkt prachtig, maar het is ook praktisch onmogelijk. Alles wat immers ooit op internet is geplaatst is in principe traceerbaar. Denk aan de aloude Wayback Machine van Archive.org, die oude versies van websites archiveert. En wat te denken van de eindeloze stroom RSS-feeds, retweets en mash-ups waar bestaand materiaal opnieuw opduikt? Toch zijn er zeker praktische tips om minder prettige linkjes weg te drukken uit de toplijsten van Google. Hoe ontgoogle je jezelf?

  1. Voorkomen is beter dan genezen: wil je niet vindbaar zijn via Google, surf dan anoniem (met een alternatief mailadres onder een andere naam) en bedien je op fora en andere plekken waar je publiekelijk gegevens achterlaat van een fictieve naam.
  2. Maar dat is veel velen te laat. Ben je ongelukkig met content op een eigen platform, zoals je blog of profiel op Twitter, Hyves, Facebook of LinkedIn? Bewerk het of haal het weg. Dan zal die vermelding op termijn uit de Google-lijstjes vallen.
  3. Ben je ongelukkig met content op platforms van anderen die je goed kent? Benader hen vriendelijk met de vraag of ze het weg kunnen halen of aanpassen. Vaak doen ze daar niet moeilijk over.
  4. Wil je onbekenden vragen om content aan te passen, verdiep je dan eerst wie het zijn. Shockblogs als Geenstijl en Retecool zullen jouw verzoek juist als een stimulans zien om extra aandacht aan je uitglijer te besteden. Juridische claims zijn ook vaak niet aan te bevelen (zo trek je ook weer extra aandacht), tenzij je een zaak hebt die je zonder twijfel gaat winnen.
  5. Aankloppen bij Google zelf kan ook. Met een goed onderbouwde klacht over een voor jou belastende vermelding maak je zeker kan, vooral als je je gefundeerd beroept op laster of smaad. Mocht u uw zin krijgen, dan nog duurt het enkele maanden voordat de gewraakte informatie niet meer via Google te vinden is.
  6. Ook hosting-providers kunnen gevoelig zijn voor juridisch gefundeerde klachten.
  7. Een meer constructieve manier is om jezelf een stem te geven op internet: ga bloggen, twitteren, hyven, facebooken en LinkedInnen, zodat je naam overal opduikt – en dus ook in Google. Ga ook gastbloggen en reageren op andermans sites! Zorg er alleen wel voor dat al die informatie wel geheel conform jouw beoogde publieke imago is.
  8. In het verlengde daarvan kun je ook reageren onder je eigen uitglijers en eventuele herpublicaties ervan. Dan kun je excuses maken, uitleg geven of de misser in een meer optimistische context plaatsen. Klinkt prachtig, maar wees hier terughoudend mee. Meestal werkt het beter om je vroegere blunders dood te zwijgen. Elke extra aandacht brengt ze alleen maar hoger in de Google-rankings.
  9. Heel rigide: verander je naam! Klinkt ingewikkeld, maar mocht je toch al van plan zijn te gaan trouwen, dan kan je huwelijk bij het ontgooglen al uitkomst bieden. Tegenwoordig kan niet alleen een vrouw de naam van haar echtgenoot overnemen, maar ook andersom. En als je al getrouwd bent, kun je overwegen om online één van je achternamen weg te laten. Voor bedrijven of producten is een dergelijke actie eenvoudiger te realiseren. Zo zal Buckler niet snel meer een hit worden in Nederland, maar Heineken Light klinkt al een stuk neutraler.

Maar de basisregel blijft: denk na voordat je iets zegt op internet. Ook op fora, in comments, op sociale media en voor de webcam. Anders riskeer je hetzelfde lot als Rick Santorum en blijf je de gebeten hond bij tv-komieken als Stephen Colbert (zie de video). Google kan je maken of breken, dus zorg dat je zelf zo veel mogelijk de regie houdt.

Ontgooglen staat vandaag centraal in mijn internetrubriek op Radio Noord-Holland, vanaf 10:10 uur in het programma De Ochtend. Later op de dag terug te luisteren via het radio-archief.

Tags: , , , , , , , , , ,

6 Responses to “De Ochtend: hoe ontgoogle je jezelf?”

  1. elsbeth Says:

    “voor een vrouw kan een huwelijk al uitkomst bieden”. O, dus dáár is een huwelijk voor… :)

  2. Dirk Says:

    Naar mijn weten mag je als man ook de naam van je vrouw aannemen.

  3. Jeroen Mirck Says:

    @Dirk: Dank voor de tip! En Elsbeth: aanvankelijk had ik het wat ironisch geformuleerd, maar wellicht kwam dat niet over. Ik heb de bewuste passage even wat uitgebreid om misverstanden te voorkomen:

    “Heel rigide: verander je naam! Klinkt ingewikkeld, maar mocht je toch al van plan zijn te gaan trouwen, dan kan je huwelijk bij het ontgooglen al uitkomst bieden. Tegenwoordig kan niet alleen een vrouw de naam van haar echtgenoot overnemen, maar ook andersom. En als je al getrouwd bent, kun je overwegen om online één van je achternamen weg te laten.”

  4. Patrick Boonstra Says:

    @jeroen: mooie post met concrete voorbeelden!

    Als je nou wel gevonden wil worden, of actief bezig wil zijn met je online imago, hier wat tips om dat dan verder op te krikken (m.b.v. oa vanity URLS en Social Media): http://www.braaimeester.nl/2010/10/vanityurls-ijdelheid-of-common-sense/

  5. Peggy Says:

    Ik ga voor optie 9!

  6. Edwin Visser Says:

    Ha ha optie 9 is goed;-) . Tegenwoordig zijn er nieuwe manieren om niet meer in de zoekmachines naar voren te komen. Ik heb met succes de tips op onderstaande link gebruikt. Kost wel wat tijd maar werkt wel. http://www.succesvolle-onderneming.nl/online-succes/online-reputatiemanagement/jezelf-ontgooglen/

Leave a Reply