De Ochtend: privacy is dood

Afgelopen week was het Wachtwoord Wissel Week. De overheid wil graag dat we beter nadenken over de bescherming van onze persoonlijke data op internet, dus kon je op WisselJeWachtwoord.nl een beter password aanmaken met de zogenoemde Wachtwoord Wisselaar. Het resultaat was een onmogelijk ingewikkeld wachtwoord, maar dat is dan ook niet te achterhalen door kwaadwillenden. Een terechte actie, want privacy ligt aan alle kanten onder vuur op internet. Terwijl we moeten waken voor allerlei spammers en phishers die onze (bank)gegevens proberen te ontfutselen, zijn we vaak wel weer heel royaal met het verstrekken van persoonlijke informatie via social networks als Hyves en Facebook. Is privacy dood?

Een paar dagen geleden ‘spamde’ ik mijn lezers door het huis-aan-huis bezorgde briefje van een gebedsgenezer te publiceren op mijn blog. Had die Mister Fada het per mail gestuurd, dan hadden we het spam genoemd. Online spam is de meest basale schending van online privacy. Het mag niet en toch gebeurt het. Waarom? Omdat mensen geld willen verdienen. Er zijn steeds strengere regels voor gebruik van persoonsgegevens. Waarom? Omdat er veel misbruik van wordt gemaakt. Is iedereen die gebruik maakt van andermans persoonlijke gegevens in overtreding? Gelukkig niet, maar het is wel belangrijk er zorgvuldig mee te zijn.

Waar word je als consument aan blootgesteld? Die vraag stelde ik vorige week tijdens een seminar over online privacy, georganiseerd door de DDMA. Wat weten bedrijven en online advertentienetwerken van je? Elke dag worden tientallen cookies op je computer geplaatst. Deze bedrijven kennen je profiel, IP-adres, zoekopodrachten, websitebezoek en aankoopgedrag. Met deze data zullen zij je willen attenderen op relevante producten of diensten. En soms blijft niet bij verkopen. Er zijn kwaadwillende partijen in de markt die hun eigen redenen hebben om jouw gegevens te verzamelen.

Door de ontwikkeling van internet is het een steeds meer gepersonaliseerd medium geworden. Dat werkt gebruiksgemak in de hand, maar heeft ook consequenties voor onze privacy. We delen steeds meer informatie via internet, maar alles is ook steeds beter te traceren en vast te leggen. Als gebruiker word je steeds afhankelijker, raak je gewend aan het delen van informatie, maar ben je vaak ook niet op de hoogte van wat er nu eigenlijk online van jou bekend is. Voor bedrijven biedt die onwetendheid kansen om klanten te sturen, te manipuleren. Natuurlijk hebben instanties als de DDMA daar regels voor opgesteld, maar als gebruiker heb ik geen garantie dat iedereen zich daaraan houdt.

Mijn grootste angst? De uitwisseling en opslag van fraudegevoelige data via internet brengt het risico met zich mee dat het bij een grote storing per ongeluk vrijgegeven wordt en door derden misbruikt. Daarbij denk ik aan bankgegevens, maar ook aan persoonlijke data die bij openbaarmaking onherstelbare schade kunnen berokkenen. Onwetendheid van veel consumenten vergroot daarbij het risico. Denk alleen al aan de miljoenen phishingmails die dagelijks rondzingen, maar ook aan een relatief onzichtbaar probleem: identiteitsdiefstal. Stel je voor: anderen kapen jouw gegevens en geven zich voor je uit. Ze kunnen met je creditcard betalen, maar ook misdaden plegen uit jouw naam.

Betekent dit alles dat privacy op internet vogelvrij is? Nee, want je kunt je er heus wel tegen wapenen. Met een goed wachtwoord, maar ook door selectief te zijn met wat je over jezelf vertelt op Facebook of Twitter. Eerder dit jaar liet de VPRO-gids de Amerikaanse onderzoekster Danah Boyd van de Universiteit van Tilburg aan het woord. Zij weerlegde met klem de stelling dat privacy dood is.

“De mythe dat privacy dood is, is ook nog sterk aanwezig. Mensen geven nog heel veel om hun privacy. Er is innovatie nodig, op technologisch en wetgevend gebied. We moeten als maatschappij uitzoeken wat we ermee aanmoeten. We komen steeds leermomenten tegen, als er iets misgaat door bijvoorbeeld een verandering van privacy-instellingen van Facebook. We is voor de markt zo winstgevend om alle informatie steeds meer openbaar te maken; we moeten het van de maatschappij en de regelgeving hebben. Gewoon dingen verbieden helpt niet. Nieuwe wetten en richtlijnen moeten heel goed overdacht worden.”

Online privacy mag dan nog springlevend zijn, maar de doden krijgen weinig rust op internet. Donderdag overleed acteur Antonie Kamerling, zondag was het de beurt aan soul-legende Solomon Burke. Het gevolg: een eindeloze stroom reacties op met name Twitter. Goed bedoeld, maar soms wat al te veel van het goede. Wel weer mooi is de mogelijkheid om direct bijzondere momenten uit de levens van deze overledenen te bekijken. Zo plaatste de NOS direct een recent DWDD-interview met Huub van der Lubbe online en kon je op YouTube verschillende video’s vinden waarin Solomon Burke samen met De Dijk optrad. Zo kan iedereen op eigen wijze afscheid nemen.

Online privacy staat deze maandag centraal in de internetrubriek van Radio Noord-Holland, vanaf 10:10 uur in het programma De Ochtend. Later op de dag terug te luisteren via het radio-archief.

Tags: , , , , ,

2 Responses to “De Ochtend: privacy is dood”

  1. Journalistieke voorspelling voor 2011 Says:

    […] Wat brengt komend jaar? […] De journalistiek zal weer meer gaan experimenteren met sociale media. Ik verwacht een eindeloze reeks iPad-apps, een Twitter Journaal, nog veel meer artikelen over Hyves vs. Facebook, groeiende ergernis over Google en online privacy, steeds vaker ‘user generated news’ en meer nieuwssites die net als NRC.nl de hele boel eens flink omgooien.

  2. Jeroen Mirck Says:

    Hyves geeft praktische privacy-tips voor haar jonge leden:
    http://tinyurl.com/adfo-veilig-hyves
    http://hyves.nl/veilighyven/

Leave a Reply