Kersttoespraak: Beatrix kritisch over internet

Beatrix Kerst 2009

De kersttoespraak van koningin Beatrix biedt zelden echt visionaire standpunten, maar dit jaar verraste de vorstin haar volk met kritiek op internet, en dan met name de rol van twitteraars en reaguurders.

“We zijn geneigd van de ander weg te kijken en onze ogen en oren te sluiten voor de omgeving. Tegenwoordig zijn zelfs buren soms vreemden. Je spreekt elkaar zonder gesprek, je kijkt naar elkaar zonder de ander te zien. Mensen communiceren via snelle korte boodschapjes. (…) Persoonlijke vrijheid is los komen te staan van verbondenheid met de gemeenschap. Maar zonder enig ‘wij-gevoel’ wordt ons bestaan leeg. Met virtuele ontmoetingen is die leegte niet te vullen. Integendeel, afstanden worden juist vergroot. (…)

De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen, maar ze blijven op veilige afstand, schuilgaand achter hun schermen. We kunnen nu spreken zonder tevoorschijn te komen, zonder zelf gezien te worden, anoniem. Domweg grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand afgerekend.”

Masjesteit, mag ik U erop wijzen dat U het internet nogal eenzijdig belicht. Natuurlijk kennen we de uitwassen van scheldende reaguurders die zich soms als kleine dictators gedragen, maar het sociale web brengt ook mensen tot elkaar die elkaar anders niet hadden kunnen spreken. Co-creatie leidt tot nieuwe inzichten, Twitter biedt de oppositie in Iran een stem en boodschappen van hoop verspreiden zich sneller dan via welke andere weg ook. Ik kom graag een keer langs op Paleis Noordeinde om een Twitter-account voor U aan te maken. Voor nu wens ik U nog een prettige kerst.

Update 28-12: Vanavond mocht ik op SBS6 in het tv-programma Shownieuws commentaar geven op de kersttoespraak van koningin Beatrix. Daar heb ik bovenstaand aanbod herhaald.

Tags: , , , , ,

14 Responses to “Kersttoespraak: Beatrix kritisch over internet”

  1. UberVU - social comments Says:

    Social comments and analytics for this post…
    This post was mentioned on Twitter by GertJan: @atzedevrieze Ja hoor, bij nos.nl Of bij @jeroenmirck http://twurl.nl/4j7523

  2. Eduard Blacquière Says:

    De kritiek van koningin Beatrix vind ik op zich terecht. Dat individualisering plaatsvindt is een feit en dat sociale media daaraan bij kunnen dragen, lijkt me duidelijk.

    Maar je kritiek is volledig terecht: de kritiek is te eenzijdig en wat mij betreft wat conservatief. De positieve effecten en kansen worden helaas niet belicht. En dat is een gemiste kans.

    Fijne dagen!

  3. Patjem Says:

    Ik sluit me volledig aan bij Jeroen en Eduard. Hulde voor deze post

    Fijne sociale kerst!

  4. Weg met internet! » Oproer in Bloggersland! Says:

    […] Het gemeenschapsgevoel gaat verloren, zei Bea in haar kersttoespraak. […] En ja hoor. Brave bloggertjes klimmen ondertussen massaal hoog in hun toetsenbord, de meesten bloedserieus en zeer verontwaardigd over zoveel onzin, waar zelfs het inhoudsloze onzinblog niet tegenop kan. “Via Twitter ben ik in staat om het leven van honderden mensen te volgen, hetgeen mij een unieke blik op hun leven geeft. Wij vormen een community. De stam van vroeger in een modern digitaal jasje”, schrijft een bloedserieuze lolbroek. Het Meisje van de Slijterij schreef zelfs een brief aan Bea met als strekking: “het internet is één groot gemeenschapsgevoel, hier de voorbeelden die ik – met moeite – voor u bij elkaar geschraapt heb om het te bewijzen”. Ofwel: wat een slap gelul. […]

  5. Arne Says:

    Misschien wel de beste omschrijving van het kerstverhaal, is dat het een boodschap voor iedereen in zich draagt. En de kracht op dit soort dagen is dan ook om niet direct met de vinger naar anderen te wijzen, maar te kijken wat een verhaal over jezelf, en je eigen ideeën zegt.

    Als de koningin – een instituut waar ik als overigens principieel tegenstander van ben, maar dat terzijde – dan ook spreekt van een vermindering van naastenliefde door moderne communicatiemiddel is het makkelijk te wijzen naar de reaguurders, en te wijzen wat er wel goed gaat. En zeker, we bereiken een hoop alhoewel Iran misschien een voorbeeld is waarin Twitter misschien veel leek te betekenen maar het onduidelijk is of de ‘revolutie’ ondanks of dankzij twitter werd neergeslagen.

    Op internet zoeken gelijkgestemden elkaar op. En dus: geen ouderen, geen allochtonen, geen laagopgeleiden in de ‘twitterkring’ van de auteur van bovenstaande post. Vrienden/kennis/liefdevolle kringen mondialiseren, maar met de verminderde verplichting tot regionale contacten verminderd dus ook het aantal contacten met mensen waar je gevoelsmatig minder mee hebt. Twitter kan nooit en te nimmer het vegen van de stoep van de oude buurvrouw vervangen. En toch – doordat mensen elkaar minder en minder kennen – liggen alle stoepen vol met sneeuw, en komen de ouderen hun huizen niet meer uit. En, om in kerstsferen te blijven, iemand die ‘s nachts onderdak zoekt en niet beschikt over de moderne communicatiemiddelen, zal via twitter nooit gevonden worden en dus geen onderdak krijgen.

    Is het zwart/wit? Nee. Maar juist als we in deze dagen vraagtekens voorgespiegeld krijgen is het goed hierbij stil te staan. Beter in ieder geval dan direct met het vingertje naar Geenstijl te wijzen, en zelf te denken dat het morele gelijk toch wel aan je eigen kant staat.

  6. madbello Says:

    ”Ik kom graag een keer langs op Paleis Noordeinde om een Twitter-account voor U aan te maken.”

    HA HA, dat zou je HEEL Heel heel graag willen doen he !? :-)

  7. Jeroen Mirck Says:

    Dank voor de reacties. Ik ben het met Arne eens dat de koningin het land een spiegel voorhoudt waar ieder zijn eigen wijsheid uit kan halen. Naastenliefde is in deze tijd van individualisme geen vanzelfsprekendheid meer, zeker niet nu veel communicatie op afstand plaatsvindt. Ik heb de koningin er hooguit op willen wijzen dat haar visie op internet een beetje eenzijdig is. Wellicht doelt Arne met de geheven vingertjes op de vele andere online commentaren die volgden. Ach ja, eenieder formuleert dat weer anders. Zelf vond ik de column van Arjan Dasselaar op NU.nl heel vermakelijk. Dasselaar maakte zich omstandig boos over de manier waarop internetters werden weggezet. Een passage:

    Waarom dan heeft onze vorstin zich niet verdiept in relevant onderzoek alvorens een voor veel Nederlanders kwetsende uitspraak te doen? Want, zo blijkt uit zeer recent onderzoek van Pew Research Center’s Internet & American Life Project, mensen die veel technologie gebruiken, zijn meer betrokken bij de maatschappij. Niet minder. Leest u zelf maar, het staat er echt. ‘Veranderen we door technologie in kluizenaars,’ vraagt Pew zich af? Het antwoord, op basis van serieus onderzoek, is een resoluut ‘nee’. ‘Zware internet- en gsm-gebruikers hebben grotere en meer diverse sociale omgevingen, en zijn nog altijd betrokken bij hun buurt. Mens-op-mens-contact blijft voor deze groep de dominante vorm van communicatie.’

  8. Niek ten Hoopen Says:

    Ik kan me het deel over twitteraars en reaguurders waar je over schrijft niet herinneren… In de toespraak die ik heb gehoord, wordt het namelijk niet genoemd. Sterker nog, het woord “internet” wordt niet eens genoemd in de toespraak.

  9. Jeroen Mirck Says:

    Vanavond reageerde ik op SBS6 in Shownieuws op de ophef over de kersttoespraak van koningin Beatrix. Daar kon ik mijn aanbod aan hare majesteit herhalen: “Ik ga graag bij de koningin op de koffie om een Twitter-account voor haar aan te maken en haar te laten zien dat je prima contact kunnen hebben met mensen en dat het niet alleen negatief en anoniem is. Het is een heel leuk medium en haar schoondochter Mabel zit er al op.”
    Bekijk de uitzending hier: http://bit.ly/6UnZeU

  10. Tekst & Communicatie » Blog Archive » Kerst enzo Says:

    […] Qua werk rustige dagen, dit, al heb ik nog wel nuttige dingen gedaan als het corrigeren van de eerste versie van de drukproeven van Afzien voor beginners (te verschijnen in maart) […] En me natuurlijk ook verbaasd over de kersttoespraak van de Koningin. Er is al veel over gezegd en geschreven. Voor wie dat gemist heeft, hier een paar links […]

  11. JeroenMirck.nl » Balkenende versus Beatrix Says:

    […] Zijn premier en koningin het oneens? Wat social media betreft wel, ja. Spreekt Beatrix dan niet altijd met de mond van het kabinet, zult u zich afvragen? Nee, op eerste kerstdag wijkt ze daar traditiegetrouw van af. Toch getuigt de uitspraak van Balkenende wel degelijk van voortschrijdend inzicht. Onze premier mag dan al jaren een Hyves-account hebben, hij tikte collega-minister Maxime Verhagen vorig jaar nog wel publiekelijk op de vingers vanwege diens getwitter. Het is pure winst dat de premier nu officieel beleidt dat social media een belangrijk middel zijn om te communiceren met de burger. Wie weet stopt Balkenende’s opvolger een vergelijkbaar verhaal in de eerstvolgende Troonrede van Beatrix. Of is het in september al tijd voor Willem 2.0? […]

  12. Jeroen Mirck Says:

    Jaja, koningin Beatrix zit sinds dit weekend zelf op Twitter, of beter gezegd: de Rijksvoorlichtingsdienst stuurt boodschappen van het Koninklijk Huis via de account @KHtweets. Vandaag citeert de RVD de koningin zelve: “Dank aan u allen voor het hartelijke welkom. Kersttoespraak was niet tégen Twitter, maar wel vóór naastenliefde.”
    http://twitter.com/KHtweets/status/25691993396

  13. Kurze Historie des niederländischen Königreichs Says:

    […] Allerdings pflegen nicht die Royals selbst hier Inhalte ein sondern die immer wachsame königliche Pressestelle, der Rijksvoorlichtingsdienst. Wer auf der Suche nach saftigen News ist, muss sich also woanders informieren. Außerdem zeigte Beatrix in ihrer Weihnachtsansprache 2009, dass sie selbst vom Phänomen Internet leider nur wenig begriffen hat. […]

  14. Twitteren met Alex Klusman Says:

    […] “Je staat in het FD”, meldde iemand me vanmorgen vroeg via Twitter. Leuk! Het gaat om een column van Alex Klusman, eigenaar van campagnebureau BKB. Hij schrijft: “Onlangs schreef internetjournalist Jeroen Mirck een blog over zijn twintigduizendste tweet. Volgens Mirck kent elke omgeving zijn eigen kritische grens. Zoals basketballers dolblij zijn wanneer ze door de grens van 100 punten gaan, darters uit hun dak gaan bij een ‘one-hundred-and-eighty’ en snookeraars dromen van een break van 147 punten, zo schijnen fanatieke twitteraars vol trots te melden dat ze de ‘20K’ hebben gehaald.” Ook Klusman slechtte recentelijk die magische grens. In zijn FD-column rekent hij voor dat hij aan die 20.000 tweets vermoedelijk zo’n 28 achturige werkdagen heeft besteed. Hij weerspreekt de kerstboodschap van koningin Beatrix uit 2009, waarin hare majesteit stelde dat dit soort virtuele ontmoetingen de afstand tussen mensen vergroten. […]

Leave a Reply