Citizen Journalism bepaalt journalistieke agenda
Citizen Journalism, in ons land bekend onder de door sommige schuimbekkende bloggers verfoeide naam ‘burgerjournalistiek’, is al jaren in opkomst. Eerst via blogs, tegenwoordig ook steeds meer via Twitter. Vanmiddag kwam studente Merel Wuisman langs bij mijn opdrachtgever Mindz.com om me erover te interviewen. Ter afsluiting van de master International Applied Communication Management aan de universiteit van Central Lanceshire in het Verenigd Koninkrijk schrijft ze een scriptie met als hoofdonderwerp “Changes in the Process of Agenda-setting” in de Nederlandse media. Haar uitgangspunt: door het fenomeen Citizen Journalism krijgen burgers steeds meer invloed op de journalistieke agenda.
Een interessant thema, dus citeer ik graag even de opzet van Wuismans scriptie: “Aan de basis van mijn onderzoek staat een model dat het traditionele concept van agenda-setting neerzet en uitlegt wat de achterliggende gedachten en processen zijn. Het model is niet meer recent omdat het vóór de komst van het internet, dat het medialandschap aanzienlijk heeft veranderd, is ontwikkeld. Om het model te weerleggen maak ik gebruik van twee theorieën die beide centraal staan binnen hun vakgebied. De eerste theorie, Public Journalism, komt uit journalistieke literatuur en de tweede theorie, het Two-Way Symmetrical Model, die dominant is binnen de theoretische ontwikkelingen binnen Public Relations-onderzoek.”
Wuisman vervolgt: “Beide theorieën pleiten voor een situatie waarin de nieuws producerende organisatie en de burger gelijke macht en invloed hebben in het vormen van de nieuws agenda. Deze twee theorieën zijn uitgebreide idealen die, zo het blijkt, niet geheel in overeenstemming zijn met de realiteit. Desondanks is de trend van Citizen Journalism een opkomend en veel onderzocht concept binnen de agenda-setting literatuur. Door academici binnen de journalistiek wordt Citizen Journalism gezien als een belangrijke toevoeging aan de traditionele agenda-setting processen.”
Voor haar onderzoek wil Wuisman met mensen praten die een journalistieke achtergrond hebben en betrokken zijn bij mediabedrijven in Nederland. Ze vroeg mij om een van haar gesprekspartners te zijn. Vandaag spraken we elkaar in Seats2Meet.com, Utrecht.
Kort gezegd ben ik van mening dat de agenda-settende rol van citizen journalism het afgelopen decennium flink gegroeid is. Mijn toelichting:
Blogs zijn steeds invloedrijker geworden, waardoor journalisten ze ook vaker zijn gaan raadplegen. Twitter kwam daar in 2007 nog bij en is door zijn grotere snelheid bijkans nog invloedrijker. Doordat journalisten ook Twitter vaak raadplegen, dragen deze vormen van burgerjournalistiek zeer zeker bij aan de selectie van onderwerpen in de media, en dus aan agenda-setting. Wel moet de journalistiek waken voor onzorgvuldige en ronduit onjuiste berichtgeving. Maar goed, daar komt ook de meerwaarde van het journaille om de hoek kijken: filtering, selectie en controle van het binnenkomende nieuws.
In deze discussie gaat het er natuurlijk niet om of alle blogs en alle tweets journalistiek van aard zijn. Dat zijn ze namelijk niet. Wel dragen deze kanalen serieus bij aan nieuwsgaring en -verspreiding, dus zijn ze zonder meer relevant in het medialandschap. In hoeverre ze de journalistieke agenda bepalen lijkt me lastig exact te meten, maar dat ze invloed hebben lijkt me evident. Al ken ik nog steeds journalisten die burgerjournalistiek afdoen als grote onzin – en bloggers die niet willen vallen onder een definitie die hen associeert met de door hen soms zo verfoeide journalistiek. Beide partijen zouden eens wat scherper over hun eigen grenzen moeten kijken.
Tags: agenda, blogs, burgerjournalistiek, Citizen Journalism, Media, nieuws, Public Journalism, Twitter, Two-Way Symmetrical Model
August 11th, 2009 at 21:18
Je laatste alinea doet mij zo maar vermoeden dat jij veel nuttigs kunt toevoegen aan de discussie over Augmented Journalism. ;-)
August 12th, 2009 at 08:03
nieuwslink gezien afgelopen zondag? met harmke pijpers in parijs stagelopend met de bondy blogs? moest ik aan denken toen ik deze post las.
August 12th, 2009 at 22:56
Ondanks dat ik journalist ben die burgerjournalistiek niet afdoet als grote onzin en dat ook niet een blogger ben die zijn blog niet met wat voor definitie dan ook geassocieerd zou willen zien, vraag ik me al jaren oprecht af: wat? Wat hebben blogs en tweets ons gebracht? Ik ga zo graag met je mee in “dragen serieus bij aan” en “relevant voor”. Niet in de laatste plaats omdat je het overal leest – maar ik weet werkelijk niet WAT ze ons gebracht hebben…
August 17th, 2009 at 21:30
Twitteren begon als ”leuk” en wordt in snel tempo ”nuttig.” Is mijn ervaring. Of, zoals een bekende pr-man het zegt: ”Van small talk verschuift het nu ook steeds meer naar werkinformatie” (Huib Koeleman in vakblad Interne Communicatie). Twitteren, nuttig dus voor journalisten e.v.a.
August 17th, 2009 at 22:18
Ik ben van mening dat juist de term burgerjournalistiek zorgt voor verwarring en strijkt uiteindelijk traditionele journalisten tegen de haren in. Iemand die een stukje op internet plaatst over wetgeving is toch niet te benoemen als juridisch journalist? Of wanneer iemand een verslag van zijn voetbalteam op twitter plaatst is toch niet direct de nieuwe Hugo Borst? Zoals hierboven beschreven kan burgerjournalistiek wellicht beter worden omschreven als ‘mijn dagboek’, dit zowel voor de nieuwsconsument als voor de daadwerkelijke journalist die blogs gebruikt als informatiekanaal/feed. Meer is het niet, maar minder ook zeker niet. De burger heeft een podium gekregen en genomen, waar iedereen het voor zichzelf nuttige uit kan halen. Journalisten hebben via blogs miljoenen ogen en oren over de hele wereld. Het is de kunst om daarna de nodige checks en research te doen om nieuws van nieuws te onderscheiden.
August 20th, 2009 at 22:31
Mijn eigen ervaring is, dat ik steeds meer (opiniërende) blogs lees, in plaats van de reguliere media. Vooral omdat ik daar (met name in de comments) regelmatig interessante links tegenkom naar bronnen in internationale media. Bronnen die ons door de (politiek correcte) main stream media doorgaans worden onthouden. Er blijkt veel meer aan de hand dan de kranten en bladen ons voorschotelen.
Serieuze onderzoeksjournalistiek bijvoorbeeld, is al bijna geheel uit de bestaande media verdwenen en wordt steeds vaker overgenomen door webloggers. Luie journalisten maken hier handig gebruik van, door interessante bloggers te volgen en hun content te jatten.
August 20th, 2009 at 22:54
Grappig hoe je hetzelfde op twee manieren kunt zeggen. Flip Dotsch formuleert de verrijkende rol van de burgerjournalistiek positief: “Journalisten hebben via blogs miljoenen ogen en oren over de hele wereld. Het is de kunst om daarna de nodige checks en research te doen om nieuws van nieuws te onderscheiden.” Arjan Gout daarentegen ziet diezelfde trend als iets negatiefs: “Luie journalisten maken hier handig gebruik van, door interessante bloggers te volgen en hun content te jatten.” Ik sluit me bij Flip aan, omdat Arjan natuurlijk te kort door de bocht gaat. Al was het maar omdat het juist vaak de luie bloggers zijn die voortdurend content jatten van de traditionele media.
August 24th, 2009 at 06:09
Serieuze onderzoeksjournalistiek uit de “bestaande media” verdwenen en “steeds vaker” overgenomen door webloggers? Daar wil ik dan wel eens een onderbouwing van zien.
Opinies te over – ook hier weer – maar feiten???
August 24th, 2009 at 08:08
@Jacqueline: Met zijn niet onderbouwde opmerking over jattende journalisten heeft Arjan Gout zich al redelijk gediskwalificeerd in dit debat. Hij adviseert bedrijven over weblogs, zie ik, maar zelf heeft hij alweer bijna een jaar niet meer geblogd. Als je geen teksten jat, is bloggen inderdaad veel werk naast je baan. Probeer dan maar eens echt aan serieuze onderzoeksjournalistiek te doen.
August 26th, 2009 at 10:02
Het spijt me, ik vind hier na twee weken dit postje met interesse gevolgd te hebben nog steeds geen antwoord op mijn vraag wat twitter en blogs hebben gebracht als het over de journalistieke agenda gaat.
Michael zegt dat er meer werkinformatie over twitter gaat. Maar dat is nog niet per se informatie die anders niet was ‘gegaan’.
Flip geeft aan dat ‘het publiek’ een podium heeft gekregen. Maar kan het publiek zulke stukken schrijven dat ‘wij’ als journalisten daar wat aan hebben? Brengt het kwesties naar boven die groter zijn dan poep op de stoep?
Arjan leest steeds meer opiniërende blogs in plaats van reguliere media. En ik krijg het vermoeden dat hij dat als vervanging ziet voor onderzoeksjournalistiek. Mijn waarheidsvindingsharen gaan daar enigszins van overeind staan.
Jeroen sluit zich bij Flip aan: veel ogen en oren er bij. Okay, mee eens. Alleen twijfel ik altijd sterk aan de betrouwbaarheid van deze ogen en oren. Ze zijn niet objectief. Niet professioneel. Niet zonder belangen. En dat is nou net de kern van mijn vraag: wat hebben we er aan?
December 14th, 2009 at 10:24
@Botte: je twijfel aan betrouwbaarheid is alleen maar goed. Altijd kritisch blijven. Blogs zijn wat dat betreft niet anders dan andere mediakanalen. Sommigen geloven alles wat in de Privé staat, anderen niet. De een gelooft in de woorden van Philip Freriks, iemand anders weer in die van Albert Verlinde. Zo zijn en komen er ook steeds meer blogs die zich onderscheiden van de massa.