Column: Striplezers zijn lui

Zijn striplezers lui? Al zeker sinds de Tweede Wereldoorlog beantwoordt de belezen elite deze vraag met een volmondig ‘ja’. Dat resolute antwoord is vaak verre van gefundeerd, want dergelijke buitenstaanders slaan zelf eigenlijk nooit een stripboek open. Toch is het buitenstaanderschap niet per definitie een argument om geen recht van spreken te hebben.

Ikzelf ben met deze nieuwe column in stripblad Myx ook een relatieve buitenstaander. Tot nog toe publiceerde dit tijdschrift alleen columns van striptekenaars: Hanco Kolk en Marq van Broekhoven. Leuke columns van insiders die veel van striptekenen afweten. Maar soms zit hun beroep ze ook in de weg.

Een striptekenaar die iets over een collega-striptekenaar zegt of schrijft, houdt zich altijd in. Als je opschrijft dat Dick Matena zijn stripversie van De avonden helemaal heeft volgeplamuurd met wanstaltige tekstblokken, dan geeft hij jou de volgende keer geen biertje. Of je krijgt een hengst voor je kop. Nee, dan kun je maar beter diplomatiek zijn.

Ik ben dus die relatieve buitenstaander die naar binnen loert. In deze eerste column doe ik dat samen met Arnon Grunberg, de grootste zuiger van literair Nederland. Grunberg heeft over alles een mening, dus kon ook het beeldverhaal niet aan zijn kritische blik ontglippen. Hij kreeg Een deken van sneeuw onder ogen, de vuistdikke graphic novel van Craig Thompson. De openingspagina toont slecht één enkel plaatje: de jonge Craig en zijn broertje Phil, samen slapend in hetzelfde bed op de zolder van hun ouderlijk huis.

‘Een romanschrijver had zich misschien genoodzaakt gevoeld die kamer te beschrijven. Dat nu is tijdwinst’, constateert Grunberg. Heel vleiend bedoelt hij dat niet, want direct daarna volgt de steek onder water dat hij zich niet schaart achter ‘het cliché dat een afbeelding duizend woorden waard zou zijn’. Vervolgens komt de knock-out: Grunberg leest liever romans, ‘want ik heb graag wat te doen.’ Die tijdwinst kan hem dus blijkbaar gestolen worden. Bedoelt hij daarmee dat striplezers lui zijn? Eigenlijk wel. Ze vinden een roman te dik, dus lezen ze liever strips.

Heeft Grunberg gelijk? Een beetje, maar hij benadert de strip louter vanuit de tekst. Het beeld is voor hem puur ter verluchtiging. Dat tekst en beeld met elkaar een hartstochtelijke pas-de-deux aangaan, wil er bij hem blijkbaar niet in. Jammer.

Beste Arnon, ga gewoon eens een strip maken samen met een getalenteerd tekenaar. Praat met hem en je zult gaan beseffen hoe belangrijk het tekenwerk is voor jullie gezamenlijke eindproduct. Eindeloos zullen jullie samen sleutelen aan het beeldritme en de montage, om te komen tot een beeldroman met optimale zeggingskracht. Zo heb je meteen ook wat te doen.

Dit is de eerste column van Jeroen Mirck voor stripmaandblad Myx, verschenen in de editie van februari 2005.

Tags: , , , , , , , , ,

3 Responses to “Column: Striplezers zijn lui”

  1. Michael Minneboo Says:

    Hmmm, oude colums uit de kast halen. Dat is altijd lastig, vind ik. Wat is de aanleiding om de oude tekst nu te publiceren, vraagt men zich al snel af. En als je het al doet, moet je dan niet de inhoud actualiseren? Grunberg heeft later bijvoorbeeld een lezing gegeven tijdens de stripdagen Haarlem over de graphic novel, of wat hij daar onder verstaat. (Een stripkenner is meneer Grunberg immers nog steeds niet, zoals je weet, al is hij zelf de eerste om dat toe te geven, wat ik dan wel weer aardig vind.) Ook hebben zijn artikelen aan de basis gestaan van Hanco Kolks Van istanbul naar Bagdad, zie onder ander dit gesprek met Hanco hierover: http://www.michaelminneboo.nl/2010/10/grunberg-verstript-door-hanco-kolk/. Dat roept de vraag op of hij inmiddels anders over het beeldverhaal denkt….

  2. Michael Minneboo Says:

    Oh, ik zie nu pas dat je qua publicatiedatum de oorspronkelijke datum van je column hebt aangehouden. Je bent dus eigenlijk je blog als persoonlijk archief aan het aanvullen.

  3. Jeroen Mirck Says:

    Klopt, Michael. Dat doe ik precies om de reden die jij geeft: een column kan door de tijd compleet zijn achterhaald. Wel pas ik plaats- en tijdsaanduidingen zodanig aan dat de column nog steeds begrijpelijk is, en voeg ik soms aanvullende informatie toe. De Grunberg-strip vond ik trouwens vooral een inspanning van Hanco Kolk.

Leave a Reply